Alfons Mucha
Alfons Maria Mucha (24. juli 1860–4. juli 1939) var ein tsjekkisk målar, plakatkunstnar og kunsthandverkar. Han var ein av dei fremste kunstnarane som nytta art nouveau-stilen. Mucha var fødd i Ivančice i Morava og døydde i Praha.
| Alfons Mucha | |
.jpg) | |
| Statsborgarskap | Keisardømet Austerrike, Austerrike-Ungarn, Den første tsjekkoslovakiske republikk, den andre tsjekkoslovakiske republikk, Det tyske riket, Tsjekkoslovakia |
| Fødd | 24. juli 1860 Ivančice |
| Død |
14. juli 1939 (78 år) |
| Yrke | plakatkunstner, litograf, fotograf, grafisk designar, kunstmålar, frimerkekunstnar, designar, illustratør, grafikar, lærar, smykkedesigner, universitetslærar, interiørarkitekt |
| Språk | tsjekkisk |
| Medlem av | Q56418546, Czech Academy of Science and Art |
| Mor | Amálie Muchová |
| Ektefelle | Marie Chytilová |
| Born | Jiří Mucha, Jaroslava Muchová |
| |
| Alfons Mucha på Commons | |
Liv og gjerning endre
Mucha starta måle som autodidakt, og forsyrgde seg ei tid som illustratør. Han utdanna seg til målaryrket i Praha og Wien, åra 1885-87 gjekk han på kunstakademiet i München. Ferdig utdanna reiste han til Paris, der han ei tid delte atelier med Paul Gauguin.
Kring 1890 innleia Mucha eit samarbeid med den franske forleggaren Armand Colin. Den fylgjande tiårsperioden hadde han stor suksess som plakatkunstnar, mellom anna for songaren Sarah Bernhardt frå 1894. Også som interiørarkitekt og som formgjevar av glas og klede var han mykje etterspurd. Mucha arbeidde åra 1906-11 i USA, før han til sist slo seg ned i Praha.
Etter fyrste verdskrigen deltok han aktivt i danninga av den nye tsjekkoslovakiske staten og forma både frimerke og pengesetlar. I den siste delen av livet arbeidde Mucha mest med motiv frå slavisk mytologi.
Mucha sin kunst merker seg ut gjennom linjeeffektar som vektlegg det todimensjonale ved biletet. Han kombinerer desse med ein eleganse og symmetri som får ein til å tenke på sesessjonistane i Wien. Jamført med mange andre jugendkunstnarar er kunsten til Mucha både mondén, lettbeint og vakker. Den manglar dei erotiske og mørke undertonane som elles var så vanleg i jugendkunsten.
Han var son til ein rettstenar og var engasjert i opprettinga av den fyrste tsjekkisk-språklege frimurarlosjen. Mucha vart stormeister i den tsjekkoslovakiske storlosjen og øvste storkommandør i Tsjekkoslovakia.
Alfons Mucha er mellom dei alle mest kjende kunstnarane innanfor Art Nouveau/Jugendstil. Han er gravlagd på Vyšehrad-kyrkjegarden i Praha.
Kjelder endre
- Denne artikkelen bygger på «Alfons Mucha» frå Wikipedia på svensk, den 4. november 2012.
- Denne artikkelen bygger på «Alfons Mucha» frå Wikipedia på bokmål, den 4. november 2012.
