Ametyst
Ametyst er ein type kvarts, og består dermed av silisiumdioksid. I tillegg inneheld mineralet jern og titan som gjev det ein særskild lilla farge. Ametyst er mykje brukt som smykkestein.
| Amethyst | |||
 Ametystklynge frå Magaliesburg i Sør-Afrika | |||
| Generelt | |||
|---|---|---|---|
| Kategori | Mineralvarietet | ||
| Kjemisk formel | Siklika (silisiumoksid, SiO2) | ||
| Identifikasjon | |||
| Farge | lilla, rosa | ||
| Krystallform | 6-sida prisme som endar i ein 6-sida pyramide (typisk) | ||
| Krystallsystem | rombohedral klasse 32 | ||
| Tvilling | Dauphine-lova, Brasil-lova og Japan-lova | ||
| Kløyv | Ingen | ||
| Brot | Muslig | ||
| Mohs hardleiksskala | 7–nedre i ureine varitetar | ||
| Glans | glasaktig/glansaktig | ||
| Strekfarge | Kvit | ||
| Transparens | Gjennomsiktig til gjennomskineleg | ||
| Spesifikk vekt | 2.65 konstant; variabel i ureine varietar | ||
| Optiske eigenskapar | |||
| Optiske eigenskapar | Einaksa (+) | ||
| Brytingsindeks | nω = 1.543–1.553 nε = 1.552–1.554 | ||
| Dobbeltbryting | +0.009 (B-G interval) | ||
| Pleokroisme | Ingen | ||
| Smeltepunkt | 1650±75 °C | ||
| Oppløyselegheit | uløyseleg i vanlege væsker. | ||
| Andre eigenskapar | Piezoelektrisk | ||
Namnet er sett saman av gresk a- (ἀ, 'ikkje') og methustos (μέθυστος, 'berusa'), noko som viser til ei gammal gresk og romersk tru på at steinen ville verna dei mot å bli fulle. Ein laga drikkekar og amulettar av ametyst med dette føremålet.
Kjelder endre
«ametyst» i Store norske leksikon, snl.no.