Arendalsbanen, eller Arendalslinja eller Nelaugbanen, er ei sidelinje til Sørlandsbanen. Arendalsbanen som går mellom Nelaug og Arendal. Heile banen ligg i Agder fylke.

Arendalsbanen
Arendal stasjon i 2006
Foto: Karl Ragnar Gjertsen
Info
Land Noreg
Type Sidebane
System Éinspora elektrifisert bane
Status Regulær trafikk
Utgangsstasjon Nelaug stasjon
Endestasjon Arendal stasjon
Tal på stasjonar 9
Drift
Opna 1908
Eigar Bane NOR
Operatør(ar) NSB
Type trafikk Lokaltrafikk
Loktypar NSB type 69
Teknisk
Lengd 37 km
Største stigning 22 ‰
Bruer 16
Tunnelar 3
Planovergangar 47

Banen blir i dag hovudsakleg nytta av passasjerar mellom Arendal og Oslo, og dei må bytte tog på Nelaug. Frå Nelaug er det òg samband til Kristiansand og Stavanger. Arendalsbanen har sidan 1970-talet støtt vore trua av nedlegging. Arendalsbanen vart opphavleg ikkje bygd som sidelinje, men som ein sjølvstendig bane som skulle knytte Arendal til opplandet rundt byen.

Oppgradering endre

Banen vart elektrifisert i 1995. I 2005 vart det opna ein ny haldeplass på Stoa som er det nye handleområdet der banen kryssar E18. I 2014 blei signalsystemet på banen oppgradert med fjernstyring og FATC. Arendalsbanen er planlagt utstyrt med signalsystemet ERTMS i 2028.[1]

Drift endre

Banen er ein av Trafikkpakke 1 Sør.[2] Resultatet av konkurransen var at NSB tapte og det britiskeigde selskapet Go-Ahead Norge overtok drifta frå 15. desember 2019.[3][4] Toga på banen som er eigd av Norske tog, blir trafikkert med elektrisk motorvognsett type 69H (3 vogner) bygd i 1983-84.

Linjekart endre

Kilometrering refererer til Oslo

Teiknforklaring
  Treungenbanen frå Simonstad
    Sørlandsbanen frå Kristiansand
  281,41 km Nelaug (1910/1935) 141,1 moh.
    Sørlandsbanen til Drammen
  283,16 km Vimmekilen
  Fv273
  285,54 km Flaten (1910) 140,4 moh.
  286,66 km Flatefoss
  287,22 km Kilane
  288,85 km Haugsjå (1910)
  290,71 km Bøylefossbru (1911) 105,0 moh.
  290,75 km Bøylefoss bru (over Nidelva) (73 m)
  290,83 km Bøylefoss (71 m)
  293,28 km Bøylestad (1910) 75,0 moh.
  294,72 km Langeid
  295,85 km Eivindstad gard
  Kv70
  297,39 km Eivindstad
  299,51 km Froland (1908) 48,0 moh
  Fv157
  300,07 km Nidelva (108 m)
  301,06 km Horvenes
  301,16 km Hurvenes (42 m)
  301,79 km Hurv (- 1989)
  302,50 km Blakstad haldeplass (1989) 15,0 moh.
  302,86 km Blakstad bru (- 1989)
  42 Blakstad bru
  408
  408
  303,51 km Blakstad stasjon (1908 - 1989) 46,0 moh.
  305,40 km Messel
  307,44 km Rise (1907) 44,8 moh.
  Grimstadbanen, nedlagt
  408
  Fv174
  309,77 km Rossedalen (1911)
  Fv175
  312,52 km Bråstad (1908) 38,9 moh.
  313,79 km Stoa (2008)
  42 Sørsvannsveien
  42 Frolandsveien arm til E18
   
  315,26 km Solbergvatn
  42 Frolandsveien
  316,23 km Torbjørnsbu (1911)
  316,42 km Barbu (871 m)
  spor til Jernbaneverkstad
  410 Blødekjærtunnelen
  317,63 km Arendal (1908) 7,6 moh.
  410 Barbudalen
 
  Buttspor for motorvogn
 
    Godsspor i Barbudalen
    410 Kystvegen
    Arendal godshus
    Jernbanekaia, (Barbubukt aust)
    Arendal Tollbodkai (Arendal hamn)


Kjelder endre

  1. «Trafikkpakke Sør» (PDF), www.banenor.no (på norsk), henta 17. august 2021 
  2. «Trafikkpakke Sør», www.jernbanedirektoratet.no (på norsk), arkivert frå originalen 5. august 2021, henta 17. august 2021 
  3. «Briter slo NSB om norske jernbanestrekninger», e24.no (på norsk bokmål), henta 17. august 2021 
  4. Rosef, Thea (14. desember 2019), «Siste tur med Vy på Sørlandsbanen», NRK (på norsk bokmål), henta 17. august 2021 

Bakgrunnsstoff endre