Delinga av Britisk India

Delinga av Britisk India fann stad natta mellom den 14. og 15. august 1947 og skapte to nye sjølvstendige statar, India og Pakistan, av den britiske kolonien India. Delinga gjekk føre seg på geografisk og administrativt nivå, med innføringa av nye territorium og ei todeling av embetsverket, militæret, infrastruktur og annan britisk-indisk eigedom.

Sørasiatisk historie

Mohenjo-daroJinnah og GandhiAkash-missil

Steinalder 70 000–3300 f.Kr.
Mehrgarhkulturen • 7000–3300 f.Kr.
Induskulturen 3300–1700 f.Kr.
Sein harappakultur 1700–1300 f.Kr.
Vedisk tid 1500–500 f.Kr.
Jernalder 1200–300 f.Kr.
Mahadjanapada • 700–300 f.Kr.
Magadhariket • 545–320 f.Kr.
Mauryariket • 321–184 f.Kr.
Mellomrika 230 f.Kr.–1279
Satavahanariket • 230 f.Kr.–199 e.Kr.
Kusjanriket • 60–240
Guptariket •280–550
Palariket • 750–1174
Tsjolariket • 848–1070
Muslimske rike 1206–1596
Delhi-sultanatet • 1206–1526
Dekkan-sultanat • 1490–1596
Hoysalariket 1040–1346
Kakatiyariket 1083–1323
Vidjayanagarariket 1336–1565
Marathariket 1674–1818
Mughalriket 1526–1707
Sikh-samveldet 1716–1849
Britisk India 1858–1947
Delinga 1947 og vidare
Kart over Sør-Asia frå 1909, med fleirtalsreligionar avmerkte med fargar. Grønt er islam, raudt hinduisme.
Muhammad Ali Jinnah, til venstre, blir rekna som landsfaderen til Pakistan. Mahatma Gandhi, til høgre, var imot delinga.

Delinga var basert på eit ønske frå muslimar om å få sitt eige land, og fordelte i stor grad område der det var muslimsk fleirtal til Pakistan (som også omfatta noverande Bangladesh) og resten til India. Meir eller mindre sjølvstendige fyrstestatar som hadde vore tilknytte den britiske kolonien fekk velja å bli med i eitt av dei to landa. Den nye landegrensa delte statar (Bengal og Panjab), lokalsamfunn og i nokre høve familiar. Ho medførte at rundt 15 millionar menneske måtte flytta, medan opp mot ein halv million blei drepne i uroa rundt delinga. Den tragiske delinga, ofte berre kjend som «Partition» i Sør-Asia, har sett djupe spor, og har vore skildra i talrike noveller, romanar og filmar. Ho har også ført med seg spenning og krigar mellom Pakistan og India over omstridde område, som Kashmir.

Bakgrunnsstoff endre

  Commons har multimedium som gjeld: Delinga av Britisk India
  Denne historieartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.