Guangzhou

Guangzhou er ein av dei viktigaste av storbyane i Kina. Guangzhou er hovudstad i provinsen Guangdong ved kysten mot Sørkinahavet. Provinsen omfattar eigentleg og dei særskilte administrative regionane Hongkong og Macao.

Guǎngzhōu 广州
Andre namn	Canton, Kanton Kantonesisk uttale: Mandarin-uttale:
Perleelva i Guangzhou. Perleelva i Guangzhou.
Styresmakter
Land Provins	Folkerepublikken Kina Guangdong
Geografi
Flatevidd	7 248,86 km²
Flatevidd - By	7434,40 km²
Innbyggjarar^[1] - By (2018) - folketettleik	14 904 400 1390,1/km²
Koordinatar	23°7′44″N 113°15′32″E / 23.12889°N 113.25889°E / 23.12889; 113.25889
Høgd over havet	11 m
Tidssone	UTC + 8 (UTC+8)
Diverse anna
Postnummer	510000
Telefon-retningsnummer	20
Bilnummer	A
Heimeside: http://www.gz.gov.cn/
Nettstad: gz.gov.cn

Folketalet innanfor bygrensene var i 2004 omtrent 3 244 000, men heile storbyområdet har 6,66 millionar innbyggarar, noko som gjer det til det tredje folkerikaste i Kina.

Den økonomiske veksten i byen og i heile området på båe sider av munningen til Perleelva heilt ned til Hongkong og Macao har vore kraftig. Den økonomiske veksten i byen var til dømes 6,5 % i 2018.^[2] Dei største eksportmessene i Kina finn stad i Guangzhou, éi om våren og éi om hausten.

Historie endre

Busettinga i området går tilbake til 800-talet fvt. Under Qin-dynastiet var Guangzhou hovudstad for prefekturet Nanhai ('Sørhavet'). Under Han-dynastiet var Guangzhou ei stund hovudstad i kongedømmet Nanyue. Lenge vart Guangzhou kalla utgangspunktet for «havets silkeveg». Byen hadde handelssamband med heile det sørasiatiske området, så langt vestover som til India og Arabia.

Mellom 1757 og 1842 var Guangzhou den einaste handelshavna der utlendingar kunne få kontraktfesta tilgang til å etablere handelshus. Mellom andre Sverige og Danmark-Noreg etablerte slike hus. Det første svenske handelsskipet «Friedericus Rex Sueciae» kom første gonge til Guangzhou allereie i 1732.

Kultur endre

Guangzhou var tidlegare kjend som «Kanton» i Vesten, og dette har gjeve opphav til fleire nemningar: Det kinesiske språket kantonesisk som blir tala i området og er morsmål for rundt halvparten av innbyggjarane i byen,^[3] og kantonesisk mat, ein hovudretning innan kinesisk matlaging som byen lenge var hovudsete for.

Styresmakter endre

Leiaren for lokalavdelinga av Kinas kommunistparti er Zhang Shuofu, og borgarmeisteren er Wen Guohui (2020).

Kjelder endre

↑ «广州常住人口去年末超1490万». Arkivert frå originalen 16. februar 2019. Henta 16. mars 2019.
↑ He Huifeng (15. januar 2019). «Guangzhou misses its growth target, as trade war and China’s economic slowdown begin to bite». South China Morning Post. Henta 8. oktober 2019.
↑ Branigan, Tania (25. juli 2010). «Protesters gather in Guangzhou to protect Cantonese language». The Guardian (London).

Denne artikkelen inneheld stoff frå «Guangzhou» frå Wikipedia på engelsk, den 17. mars 2011.
Opphavleg omsett frå wikipedia på bokmål/riksmål, den 01.02.2007

Bakgrunnsstoff endre

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Guangzhou

Denne geografiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.

[gzdaily2014-1] «广州常住人口去年末超1490万». Arkivert frå originalen 16. februar 2019. Henta 16. mars 2019.

[2] He Huifeng (15. januar 2019). «Guangzhou misses its growth target, as trade war and China’s economic slowdown begin to bite». South China Morning Post. Henta 8. oktober 2019.

[3] Branigan, Tania (25. juli 2010). «Protesters gather in Guangzhou to protect Cantonese language». The Guardian (London).

[1]

[2]

[3]