Haram kommune
Haram er ein norsk kommune på Sunnmøre i Møre og Romsdal. Han grensar mot Vestnes kommune i aust og mot Skodje i Ålesund kommune i søraust. Over Grytafjorden i sør ligg Ålesund, og mot vest ligg øykommunen Giske. Mot nord ligg Sandøy i Ålesund kommune og Midsund i Molde kommune. Administrasjonssenteret i Haram er Brattvåg, med om lag 2 300 innbyggjarar.
| Haram kommune | |||
| kommune | |||
 | |||
|
|||
| Land |  Noreg
| ||
|---|---|---|---|
| Fylke | Møre og Romsdal | ||
| Adm.senter | Brattvåg | ||
| Areal | 261 km² | ||
| - land | 254 km² | ||
| - vatn | 7 km² | ||
| Folketal | 9 357 (1. januar 2024) | ||
| Målform | nynorsk | ||
| Ordførar | Vebjørn Krogsæter (Sp) (2024) | ||
| Kommunenr. | 1580 | ||
 Haram kommune 62°34′03″N 6°22′20″E / 62.5675°N 6.3722222222222°E | |||
 | |||
| Wikimedia Commons: Haram | |||
| Nettstad: www.haram.kommune.no | |||
Frå 1. januar 2020 var kommunen del av Ålesund kommune.[1] Frå 1. januar 2024 vart Haram skild frå Ålesund att, og vart på nytt ein sjølvstendig kommune.[2]
Geografi endre
Mesteparten av innbyggjarane i kommunen bur på fastlandet, der dei tre største tettstadene også ligg. Frå sør mot nord ligg også øyane Lepsøya, Haramsøya, Flemsøya/Skuløya og Fjørtoft.
Tettstader endre
Haram kommune har fire tettstader, innbyggjartal per 1.1.2009 i parentes:
Kommunen endre
Haram kommune vart oppretta ved formannskapslovene av 1837. Den 1. januar 1890 vart den dåverande kommunen delt, og Roald kommune med 794 innbyggjarar vart oppretta. Haram kommune hadde 1956 innbyggjarar etter delinga.[3]
1. januar 1965 vart den noverande storkommunen oppretta, på følgjande vis:
- Dåverande Haram kommune, med unntak av Myklebustområdet på Harøya med øyane vestanfor (Uksøya, Storholmen m.fl.), som gjekk til Sandøy kommune, med 4 689 innbyggjarar
- Dåverande Vatne kommune, med unntak av Dryna og området på Midøya, som gjekk til Midsund kommune, med 2 260 innbyggjarar.
- Grytastranda, Søvik og Gamlem med øyane vestanfor dåverande Borgund kommune, med 1191 innbyggjarar.[4]
Ved opprettinga hadde den nye storkommunen dermed 8 140 innbyggjarar.
Næringsliv endre
Kommunen har mykje industri, der dei største bedriftene er VARD i Brattvåg og Søvik, og Rolls-Royce i Brattvåg og på Longva.
Kjende folk frå Haram kommune endre
- Olaus Alvestad (1866–1903), folkehøgskulelærar, avisredaktør og songbokredaktør
- Ingebrigt Davik (1925–1991), forfattar, kringkastingsmann og barneunderhaldar
- Ingebrigt Andreas Fjørtoft (1859–1927), døvelærar
- Lauritz Fjørtoft (1877–1941), døvelærar
- Olaus Fjørtoft (1847–1878), journalist og politisk agitator
- Bjarne Flem (1914–1999), fiskar og politikar
- Per Oddvar Hildre (f. 1950), kordirigent
- Knud Leem (1697–1774), prest, misjonær og språkforskar
- John O. Longva (1906–1988), fiskar og fabrikkskipspioner
Kjelder endre
- ↑ «Forskrift om sammenslåing av Haram kommune, Sandøy kommune, Skodje kommune, Ørskog kommune og Ålesund kommune til Ålesund kommune». Lovdata. 19. desember 2017. Arkivert frå originalen 22. april 2019. Henta 14. november 2018.
- ↑ «Slik blir overgangen til ny kommune»
- ↑ Dag Jukvam, SSB, Historisk oversikt over endringer i kommune- og fylkesinndelingen side 58, vitja 17.februar 2010
- ↑ Dag Jukvam, SSB, Historisk oversikt over endringer i kommune- og fylkesinndelingen side 61, vitja 17.februar 2010
