Jakobinargauk
| Jakobinargauk | |
_with_a_catterpillar_W_IMG_4009.jpg) Jokobinargauk med hårete larve Foto: J.M.Garg
| |
| Utbreiing og status | |
Status i verda:  Livskraftig Utbreiing: Mørk grøn = berre standfuglar, turkis = vinteropphald, gul = berre sommar, oker = på gjennomtrekk | |
| Systematikk | |
| Underrekkje: | Virveldyr Vertebrata |
| Klasse: | Fuglar Aves |
| Overorden: | Neoaves |
| Orden: | Gaukefuglar Cuculiformes |
| Familie: | Gaukefamilien Cuculidae |
| Underfamilie: | Cuculinae |
| Slekt: | Clamator |
| Art: | Jakobinargauk C. jacobinus |
| Vitskapleg namn | |
| Clamator jacobinus | |
Jakobinargauk (Clamator jacobinus) er medlem av ordenen gaukefuglar med leveområde i Afrika og Asia. Han er delvis trekkfugl, og i India har han vore sett på som ein bodbringar for monsunregnet på grunn av tidspunktet for tilkoma.[1]
_in_AP_W_IMG_3978.jpg)
Skildring endre
Illustrasjon ved Wikimedia-brukar Shyamal etter ukjent kjelde]] Dette er ein mellomstor, ca. 33 cm, slank svart og kvit gauk med ein særeigen fjørtopp. Den kvite flekken på den svarte vengen og mønstret gjer han kjenneleg sjølv i flukt. I Afrika finst det to fargeformer, ei med kvit underside og ei med svart underside. Dei er svært vokale gjennom hekkesesongen. Ropa er ein serie av ringetonar 'sklir-sklir-ir, skliur, skliur', ropa frå fuglar av nominatforma er litt raskare og litt mildare enn frå dei andre underartane.[2][3][4] Desse gaukane lever av insekt, inkludert hårete sommarfugllarver som dei plukkar opp frå nær eller på bakken. Nokre gonger et dei frukt.[5]
Arten er ein reirparasitt og i India er verten i hovudsak timalartar i slekta Turdoides. Fargene på egga svarer til dei hos verten, typisk turkisblå.
Jakobinargauken er mykje omtalt i den gamle indiske poesien som chātak.[6][7] Ifølgje indisk mytologi har han eit nebb øvst på hovudet som ventar på regn for å sløkke tørsten.[8]
Utbreiing og habitat endre
Jakobinargauken er grovt rekna distribuert i Afrika sør for Sahara og India sør for Himalaya. Han finst òg på Sri Lanka og i delar av Myanmar. Innanfor Afrika, gjer i det minste nokre av fuglane vandringar, jamvel om arten er standfugl i det tropiske Afrika. Den austafrikanske populasjonen er trekkfuglar med trekkrute over det sørlege Arabia til India i april.[3] Habitata er hovudsakleg i krevjande, tørr krattskog eller opent skogsterreng,[2] men dei unngår område med tett skog eller ekstremt tørt miljø.[3]
Taksonomi endre
Tre underartar er anerkjente for jakobinargauk: C. j. pica, C. j. serratus og C. j. jacobinus. Utbreiing og trekk blant desse underartane er ikkje klårt dokumentert: dei to førstnemnte underartane,[9] eller alle underartar er til stades i Afrika,[10] jacobinus lever i sørlege India, og serratus er ein flyttfugl som hekkar i nordlege India om sommaren.[5]
Kjelder endre
- Første versjon av artikkelen byggjer på «Jacobin Cuckoo» frå Wikipedia på engelsk, den 6. november 2011
Referansar endre
- ↑ Khachar,Shivrajkumar (1989). «Pied Crested Cuckoo Clamator jacobinus - the harbinger of the monsoon.». J. Bombay Nat. Hist. Soc. 86 (3): 448–449.
- ↑ 2,0 2,1 Rasmussen, PC & JC Anderton (2005). Birds of South Asia: The Ripley Guide. 2. Smithsonian Institution & Lynx Edicions. s. 225.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Payne,RB (2005). The Cuckoos. Oxford University Press. s. 49, 320–325.
- ↑ Baker, ECS (1927). Fauna of British India. Birds. Volume 4. Edition 2. Taylor and Francis, London. s. 167–170.
- ↑ 5,0 5,1 Gaston, AJ (1976). «Brood Parasitism by the Pied Crested Cuckoo Clamator jacobinus.». Journal of Animal Ecology 45 (2): 331–348. doi:10.2307/3878.
- ↑ Jerdon, TC (1862). The Birds of India. 1. Military Orphans Press, Calcutta. s. 341.
- ↑ Yule, Henry, Sir (1903). William Crooke, red. Hobson-Jobson: A glossary of colloquial Anglo-Indian words and phrases, and of kindred terms, etymological, historical, geographical and discursive. J. Murray, London.[daud lenkje]
- ↑ «The Mahabharata, Book 12». Henta 24. juni 2009.
- ↑ Clements, J.F.; T. S. Schulenberg; M.J. Iliff; B.L. Sullivan; C. L. Wood (august 2011), The Clements checklist of birds of the world: Version 6.6 (Excel spreadsheet), Cornell Lab of Ornithology, henta 6. november 2011
- ↑ Rowan, Mary Katherine (31. desember 1983). The doves, parrots, louries, and cuckoos of southern Africa. Taylor & Francis. s. 255. ISBN 9780908396665.
Bakgrunnsstoff endre
- Videoar, bilete og lydopptak av jakobinargaukar hos Internet Bird Collection