Poltava
Poltava (ukrainsk og russisk Полта́ва; polsk Połtawa) er ein by i Poltava oblast i det sentrale Ukraina, og som ligg ved elva Vorskla på 132 moh. Byen har eit flatemål på 130 km² og kring 300 000 innbyggarar (2011).
| Poltava | |||
| Полтава | |||
| by | |||
 Den heilage krossen-klosteret og Khrestovozolvizjenskyj-kyrkja
| |||
|
|||
| Land |  Ukraina
| ||
|---|---|---|---|
| Oblast | Poltava oblast | ||
| Rajon | Oktiabrskyj rajon, Kyivskyj rajon, Leninskyj rajon | ||
| Del av | Q12141874 | ||
| Koordinatar | 49°35′22″N 34°33′05″E / 49.58944°N 34.55139°E | ||
| Areal | 103 km² | ||
| Folketal | 298 652 (2011) | ||
| Folketettleik | 2 900 / km² | ||
| Grunnlagd | 899 | ||
| Borgarmeister | Oleksandr Mamaj | ||
| Tidssone | EET (UTC+2) | ||
| - Sommartid | EEST (UTC+3) | ||
| Postnummer | 36000—36499 | ||
| Retningsnummer | +380-532 | ||
| fri | CK, BI | ||
 Poltava 49°35′22″N 34°33′05″E / 49.589444444444°N 34.551388888889°E | |||
  | |||
| Wikimedia Commons: Poltava | |||
| Nettstad: www.rada-poltava.gov.ua | |||
Ved byen finst det kulturminne frå yngre steinalder, og frå Skytia. Òg den protobulgarske khanen Kubrat si grav har vorte funnen i området. Byen er nemnd første gong i 899. Området låg under Storhertugdømet Litauen frå 1300-talet og kom under polsk styre 1569 gjennom unionen Polen-Litauen. Poltava vart plyndra i 1648 av den rutensk-polske magnaten Jeremi Wiśniowiecki. Poltava var base for eit viktig kosakkregiment. I 1667 vart byen overført til Det russiske imperiet. 8. juli 1709 stod slaget ved Poltava utanfor byen, dette var eit av dei avgjerande slaga i den store nordiske krigen.
Historie endre
Dagens namn på byen vert vanlegvis knytt til landsbyen Ltava, nemnt i Hypatiuskrønika frå 1174. Poltava var base for eit framifrå regiment av ukrainske kosakkar og vart ei høgborg for kosakkane under Khmelnytskyj-oppstanden. Etter den pro-polske hetmanen Ivan Vygovskij vann makta og ein borgarkrig braut ut, var Poltava i året 1658 under Martyn Pusjkar opprørarane sin viktigaste tilfluktsstad. Til sist vart byen brend ned og plyndra av Vygovskij sine troppar, samstundes som mange av kvinnene og borna vart slavar av krim-tatarar.
I 1775 vart Krossmesse om hausten-klosteret i Poltava sete for biskopane av det nyoppretta bispedømet for Slavjansk og Kherson. Dette store, nye bispedømet omfatta landområda i Novorossija-guvernementet og Azov-guvernementet nord for Svartehavet.
Næringsstruktur endre
Viktigaste næringsverksemda i byen er knytt til maskinteknikk, dernest sysselset næringsmiddelindustrien og verksemder som lagar forbruksvarer flest folk. Poltava har både landbruksakademi og ulike universitet for pedagogikk, industri og økonomi, samt ein høgskule for utdanning i språk.
Poltava er eit viktig knutepunkt for samferdsla i det austlege, sentrale Ukraina. Vegar går til Kiev (E 40), Kharkiv (E 40), Krementsjuk (E 577) og Sumy (R-17). Jarnbaner går i retning Kiev, Kharkiv, Krementsjuk og Krasnohrad. Ved Poltava er det òg ein flyplass.
Kjelder endre
- Denne artikkelen bygger på «Poltava» frå Wikipedia på engelsk, den 30. desember 2010 og «Poltawa» frå Wikipedia på tysk, den 30. desember 2010.
Bakgrunnsstoff endre
- «Offisiell nettstad» (på ukrainsk). Poltava byråd.
- «News» (på ukrainsk). Poltava oblast State Administration. Arkivert frå originalen 20. januar 2021. Henta 10. september 2012.
- «Poltava Istoricheskaya5» (på russisk). poltavahistory.org.ua. Arkivert frå originalen 24. august 2011. Henta 10. september 2012.
- «Main» (på russisk). Transport of Poltava (unofficial project).