Skjoldblomslekta
| Skjoldblomslekta | |
| |
| Systematikk | |
| Rike: | Planteriket Plantae |
| Infrarike: | Streptophyta |
| Overrekkje: | Landplantar Embryophyta |
| Rekkje: | Karplantar Tracheophyta |
| Underrekkje: | Frøplantar Spermatophytes |
| Orden: | Leppeblomordenen Lamiales |
| Familie: | Kjempefamilien Plantaginaceae |
| Slekt: | Skjoldblomslekta Chelone L., 1753 |
Skjoldblomslekta er ei slekt med 4 artar[1] av fleirårige, urteaktige plantar i kjempefamilien som veks naturleg i austre del av Nord-Amerika.[1][2] Dei har opprett vekst og motsette, heile blad. Alle artane har lik form på blomen, som kan variere i farge frå kvit til raud, purpur eller lilla.[1] C. cuthbertii, C. glabra og C. lyonii er diploide og C. obliqua er anten tetraploid eller heksaploid.[1] Blomane er samla i endestilte blomsterstandar. Dei einskilde blomane er 5-tallige og sterkt uregelmessige med samanvaksne, oppblåste kroner. Fruktene er todelte kapslar med mange frø.
Slektskap til andre plantar endre
Dei næraste slektene til skjoldblomslekta er Chionophila og Nothochelone frå det vestlege Nord-Amerika.[1] Ho er òg nærare i slekt med Collinsia enn med andre slekter i kjempefamilien som Antirrhinum, Plantago og Digitalis.[3]
Artar endre
- Snauskjoldblom (Chelone glabra) har størst utbreiing av artane i slekta: frå Georgia til Newfoundland og frå Mississippi til Manitoba;[4] medan dei andre tre finst i meir avgrensa område. I Noreg er han rekna som framandart med låg risiko (LO) i Framandartslista 2018.[5]
- Chelone lyonii finn ein i Blue Ridge i Tennessee, North Carolina og South Carolina.[1]
- Chelone cuthbertii finn ein i to område: Blue Ridge i North Carolina og kystsletta i Virginia.[1]
- Skjoldblom (Chelone obliqua) finn ein som tetraploid i Blue Ridge, eller heksaploid i to område: Tennessee til Arkansas og Michigan, eller den atlantiske kystsletta frå South Carolina til Maryland.[1] Slektskapen mellom dei ulike populasjonane er komplisert og det ser ut til at C. obliqua faktisk har oppstått fleire gongar frå diploide forfedrar av dei andre tre artane.[1] Dei fire artane ser ut til å ha skilt lag ganske nyleg.[1] I Noreg er han rekna som framandart med låg risiko (LO).[5]
Kjelder endre
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Allan D. Nelson; Wayne J. Elisens (1999). «Polyploid evolution and biogeography in Chelone (Scrophulariaceae): morphological and isozyme evidence». American Journal of Botany (Botanical Society of America) 86 (10): 1487–1501. JSTOR 2656929. PMID 10523288. doi:10.2307/2656929.
- ↑ «Chelone L.».
- ↑ Olmstead, R. G., dePamphilis, C. W., Wolfe, A. D., Young, N. D., Elisons, W. J. & Reeves P. A. (2001). «Disintegration of the Scrophulariaceae». American Journal of Botany (Botanical Society of America) 88 (2): 348–361. JSTOR 2657024. PMID 11222255. doi:10.2307/2657024. Arkivert frå originalen 26. juni 2010. Henta 15. august 2012.
- ↑ «Chelone glabra». PLANTS.
- ↑ 5,0 5,1 «Fremmedartslista 2018». Framandartslista 2018. Artsdatabanken. 24. april 2018. Henta 27. februar 2023.
