Talbiseh
Talbiseh (arabisk تلبيسة, òg skrive Talbisa, Tell Bisa eller Talbeesa) er ein by nordvest i Syria i Homs guvernement, kring 10 kilometer nord for Homs. Av stader i nærleiken finn ein al-Rastan i nord, al-Ghantoo i sørvest og al-Mashrafah i aust. Gamlebyen i Talbiseh ligg på ei isolert høgd.[1] I følgje Statistisk sentralbyrå i Syria (CBS) hadde Talbiseh eit folketal på 30 796 i 2004.[2] Innbyggjarane er hovudsakleg sunnimuslimar.[3]
| Talbiseh | |||
| تلبيسة, Talbisa | |||
| by | |||
 Talbiseh (bakgrunnen) og sauer på beite (framgrunnen), 1930-åra
| |||
| Land |  Syria
| ||
|---|---|---|---|
| Guvernement | Homs | ||
| Distrikt | Al-Rastan | ||
| Nahiyah | Talbiseh | ||
| Høgd | 455 moh. | ||
| Koordinatar | 34°50′0″N 36°44′0″E / 34.83333°N 36.73333°E | ||
| Folketal | 30 796 (2004) | ||
| Tidssone | EET (UTC+2) | ||
 Talbiseh 34°50′26″N 36°43′51″E / 34.840555555556°N 36.730833333333°E | |||
  | |||
Historie endre
Talbiseh er bygd på ein gammal tell («kunstig haug»).[4] I 1945 var ei stor mengd koparmyntar frå bysantinsk tid funnen i Talbiseh.[5] Kring 835 myntar, daterte til 631 fvt., av tre forskjellige typar som synte keisarane Justinus II, Fokas og Konstantin III.[6]
Den osmanske tida endre
I osmanartida, særleg på 1700-talet, var Talbiseh ein av dei viktigaste landlege festningsbyane nord i Syria og låg langs det som vart kalla «Sultanvegen», som førte til Istanbul, hovudstaden i sultanatet. Byen hadde vokse seg viktig på kostnad av Maarrat al-Nu'man og Hisyah.[7] Jundi-familien hadde normalt vore aghawat («guvernørar») i festninga, og gav seinare tre guvernørar i Hama kring år 1800.[8] Under eit opprør med Mawali-folket nord i Syria, vart guvernøren i festninga i Talbiseh, Abd al-Razzaq al-Jundi, avretta av stammefolket.[9]
Talbiseh vart skildra som ein landsby med jordhus midt på 1800-talet. I motsetnad til dei fleste syrisk landsbyar på denne tida, som hadde flate tak, hadde desse husa kuppelforma tak.[10] I følgje turisten Albert Socin, hadde husa i Talbieh tidleg på 1900-talet kubeforma base, kjegleforma tak og ingen vindauge. Taka var konstruerte av lag på lag med stein.[1]
Moderne tid endre
I 1950 oppstod det ein valdeleg strid mellom Barazi-familien, ein familie med landeigarar av kurdisk opphav, og dei bøndene i Talbiseh, då familien prøvde å ta ei last med gjødsel frå bøndene.[11]
Den syriske borgarkrigen endre
Talbiseh var vitne til store demonstrasjonar mot regjeringa til Bashar al-Assad i april 2011, som ein del av opprøra som førte til den syriske borgarkrigen.[12] Sidan byrjinga av opprøret har byen vore ein skanse for opposisjonen og den antistatlege Frie syriske armeen (FSA).[13] Slik sett har Talbiseh vore eit mål for den syriske hæren og tryggingsstyrkar gjennom opprøret. Mellom 29. mai og tidleg juni 2011 gjekk syriske soldatar støtta av stridsvogner inn i og kringsette byen med mål om å utslette «terroristgrupper». Aktivistar hevda soldatane raida hus og arresterte mistenkte dissidentar. Fem innbyggjarar og fire soldatar vart rapporterte drepne den første dagen av operasjonen.[14]
Den 8. juni 2012 vart tre sivile og ni syriske soldatar drepne i kampar i Talbiseh-området.[15] Kraftige kampar mellom den syriske hæren og FSA heldt fram til minst 11. juni. I følgje SN-observatørar tok FSA fleire av dei statlege soldatane til fange.[16] Den syriske hæren prøvde å ta attende Talbiseh den 21. juli, og byen vart bomba av artilleri.[17]
Kjelder endre
- ↑ 1,0 1,1 Socin, 1906, s. 367.
- ↑ Folketeljing 2004. Syrisk statistisk sentralbyrå (CBS). Homs guvernement. (arabisk)
- ↑ Oudat, Bassel. Capital of the Revolution Arkivert 2011-12-17 ved Wayback Machine.. Al Ahram Weekly. 2011-12-21.
- ↑ Boulanger, 1966, s. 364.
- ↑ American Numismatic Society, 1955, s. 108.
- ↑ Pottier, 2004, s. 120.
- ↑ Douwes, 2000, s. 67.
- ↑ Douwes, 2000, s. 68.
- ↑ Douwes, 2000, s. 97.
- ↑ Walpole, 1851, s. 179.
- ↑ Hinnebusch, 1990, s. 70.
- ↑ Syria demonstrations: Homs city sit-in 'dispersed by gunfire'. BBC News. 2011-04-19.
- ↑ «syrisk forces attack Homs amid fears of new massacre». BBC News. 11. juni 2012. Henta 1. juli 2014.
- ↑ «syrisk tanks attack three central towns». Al Jazeera English. 29. mai 2011. Henta 1. juli 2014.
- ↑ «Syria bloodshed kills 41 on Thursday, activists say». NOW Libanon. Agence France-Presse. 8. juni 2012. Henta 1. juli 2014.[daud lenkje]
- ↑ UN observers voice concern over Homs Arkivert 2012-06-12 ved Wayback Machine.. NOW Libanon. 2012-06-11.
- ↑ Syria crisis: Heavy clashes in second city of Aleppo. BBC News. 2012-07-21.
- Denne artikkelen bygger på «Talbiseh» frå Wikipedia på engelsk, den 5. juli 2014.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- American Numismatic Society (1955). Numismatic Literature, Issues 26–33. amerikansk Numismatic Society.
- Boulanger, Robert (1966). The Middle East, Lebanon, Syria, Jordan, Iraq, Iran. Hachette.
- Douwes, Dick (2000). The Ottomans in Syria: a history of justice and oppression. I.B. Tauris. ISBN 1860640311.
- Hinnebusch, Raymond A. (1990). Authoritarian Power and State Formation in Ba'thist Syria: Army, Party, and Peasant. Vestview Press. ISBN 0813375908.
- Pottier, Henri (2004). The Coinage of Syria Under Persian Occupation. CNRS. ISBN 2271061156.
- Socin, Albert (1906). Palestina and Syria with the chief routes through Mesopotamia and Babylonia: Handbook for Travellers. Karl Baedeker.
- Walpole, Frederick (1851). The Ansayrii, (or Assasins): With Travels in the Further Aust, in 1850–51. Including a Visit to Ninevah. R. Bentley.