Åsmarka kyrkje
Åsmarka kyrkje er ei åttekanta kyrkje i lafteverk i Ringsaker kommune, Innlandet. Dette vert rekna som den fyrste kyrkja til Jacob Wilhelm Nordan.
| Åsmarka kyrkje | |||
| kyrkje | |||
 | |||
| Land |  Noreg
| ||
|---|---|---|---|
| Fylke | Innlandet | ||
| Kommune | Ringsaker | ||
| Kyrkjesamfunn | Den norske kyrkja | ||
| Bispedøme | Hamar | ||
| Prosti | Ringsaker | ||
| Sokn | Åsmarka | ||
| Fellesråd | Ringsaker | ||
| Type | Åttekanta | ||
| Teknikk | Lafteverk | ||
| Material | Tre | ||
| Innvigd | 1859 | ||
| • Endringar | Rest. 1901 og 1960 | ||
| Kyrkjegard | Ved kyrkja | ||
| Døypefont | Søren Bjerke | ||
| Altartavle | Lars Jorde, 1901 (e. Eilif Peterssens altarbilete i Vang kyrkje) | ||
| Orgel | Norsk Orgel- og Harmoniumfabrikk, 1981 | ||
| Sitjeplassar | 180[1] | ||
 Åsmarka kyrkje 61°00′42″N 10°46′48″E / 61.01166667°N 10.78°E | |||
| Wikimedia Commons: Åsmarka kirke | |||
Kyrkja er knytt til Ringsaker prestegjeld i Den norske kyrkja og det var ikkje eiga kyrkje i bygda før denne. Næroset, Åsmarka og Sør-Mesna sokna til Åsmarken kapell (Mesnalia fikk egen kirke i 1933).[2]
Historie
endreByggverket er i tømmer og har 180 plassar. Rasmussen skildrar kyrkja som «tilnærmet schweitzerstil».[3] Ein del av byggearbeidet vart utført på dugnad, mellom anna hogging og framkøyring av tømmer. Arbeidet vart utført i 1859, og i oktober var snikkararbeidet ferdig. Kyrkja vart truleg innvigd tidleg i 1860. Bygget ligg høgt og fritt med utsikt over innsjøen Næra. Bygget har ståande panel som er intakt (per 1995). Våpenhuset var opphavleg utført i to etasjar, men dette vart demontert omkring 1959 og eit tilbygg på ein etasje sett opp i staden. Fire stolpar i kyrkjerommet støtter under taket med ein firkanta takryttar. Dei opphavleg småruta vindauga er teke var på i sakristiet (per 1995). Omkring 1900 fekk bygget brystning (halvt panel) utanpå tømmeret innvendig, omkring 1959 vart tømmerveggane heilt dekte av panel innvendig. Kyrkja fekk altertavle omkring 1900 (måla av Lars Jorde), opphavleg var det berre eit enkelt alter. Kyrkja fekk nytt orgel i 1981. Under kampane ved Åsmarka traff granatsplintar kyrkja og spora er fortsatt synlege i altertavla og i ei søyle. Kampane i Åsmarka var dei første kampane på land mellom britiske og tyske styrkar under andre verdskrigen. Kyrkjegarden har minne om ein britisk soldat som fall i nærleiken.[2]
Interiør
endre-
Altarbilete (1901) er måla av Lars Jorde i kopi etter Eilif Peterssen. -
Preikestol -
Døypefont laga av Søren Bjerke
Fotnotar
endre- ↑ Kyrkjesøk, arkivert frå originalen 22. mars 2016, henta 4. november 2013
- ↑ 2,0 2,1 Røhnebæk, Trond (1995). Kirker i Ringsaker. Brøttum, Furnes, Nes, Ringsaker og Veldre historielag.
- ↑ Rasmussen, Alf Henry (1993). Våre kirker. Norsk kirkeleksikon. Kirkenær: Vanebo forlag. ISBN 82-7527-022-7.
Litteratur
endre- Enemo, Egil og Røhnebæk, Trond, red. (1995). Kirker i Ringsaker. Historielagene i Ringsaker. s. 69-72. ISBN 8299175682.
- Fretheim, Marit. Åsmarka kirke. [folder]
- Rasmussen, Alf Henry (1993). Våre kirker. Norsk kirkeleksikon. Kirkenær: Vanebo forlag. s. 635. ISBN 82-7527-022-7.
Bakgrunnsstoff
endre- «Åsmarka kyrkje». Kirkesøk. Den norske kyrkja.
- Åsmarka kyrkjelyd
- Åsmarka kyrkje i kulturminnesok.no, nettstaden til Riksantikvaren