Bautasteinar i Sogn og Fjordane
Bautastein i Gloppen kommune med jarnalder-helleristningar datert til kring år 400 e.Kr., overgangen mellom romartid og folkevandringstid.[1]
- Bautastein på Ytrehornsnakken
- Bautastein på Austrheim
Denne bautaen i Hornindal kommune vart i høve grunnlovsjubileet 1914 reist til minne om ein gamal veteplass på Ytrehornsnakken.[2]
- Bautastein ved Fresvik kyrkje
Ved kyrkja i Fresvik står ein bautastein som vart reist 17. mai 1913 til minne om dei ti frå bygda som kjempa i krigen mot svenskane i 1807-1814.[3]
- Bautastein på Balahaugen
18. mai 1887 vart det reist ein bautastein ved bjørka på den gamle gravhaugen på Balahaugen i Balestrand.[4]
- Bautastein i Kleppeneset
Denne bautasteinen skal ha vorte reist av Ingolf Arnarson før han utvandra til Island.[5]
- Bautastein på Antonshogen
Bautasteinen på Antonshogen i Instedalen står ved vegen til Svorstølen. Steinen vart reist i 1914 til minne om to brør som var med i krigen mot Sverige i åra 1807-1814: Anders Andersson, fødd 1788, som fall, og broren Simon (1790-1886) som kom heim att og tok over heimegarden.[6]
- Bautastein på Furebøen (gamal tingstad)
På Furebøen i Angedalen finn ein Førde kommune sin einaste bautastein. Denne er om lag 2,5 meter og er om lag 1500 år gamal[7]
- Bautastein over Stårheimsætta
Like ved kyrkja på Stårheim står ein høg bautastein reist til minne om folk og ætter som bygde og budde på Stårheim i Mellomalderen og fostra kongsemne og riksstyrar. Dei to meste kjende av dei er dronning Ingrid gift med lendmannen Arne frå Stårheim og bisp Nikolas Arneson, ein av sønene deira.[8]
- Bautastein på Indre Hamre
Hamre var ein av storgardane på Leikanger i gamal tid og ein finn mange gravhaugar og gravfunn her.[9]
- Bautastein på Indrehus
På Indrehus på nordsida av Midtgulen i Bremanger kommune står ein bautastein tett attmed riksvegen.[10]
- Bautastein over Lærdalske lette infanteri-kompagni
På Øyramarki på Lærdalsøyri står ein 6 meter høg bautastein, reist i 1902 til minne om ei militæravdeling i ufredsåra 1807-1814. Øyramarki var ekserserplass til 1874. Vegnamna Telthusvegen, Løytnant Lem-vegen og Kaptein Jürgensen-vegen er minne om militærtida på Lærdalsøyri.[11]
- Bautastein på Nybø
Bautasteinen på Nybø frå jernalderen (500 f. Kr. - 1050 e.Kr) står nedmed sjøen eit kort stykke vest for bygningane i Fylkesmannsgarden. Han vart flytta to gonger på 1900-talet i samband med vegbygging. I 1941 vart det grave ut fleire jernalder-graver i området rundt bautasteinen.[12]
- Kyrkjebautaen på Bakken i Hyen
I 1950 reiste Hyen sokneråd ein stein til minne om den gamle mellomalderkyrkja og den gamle kyrkjestaden på Bakken i Hope, Hyen.[13]
- Bautastein frå Nornes på Sogn Folkemuseum
På Nornes i Sogndal kommune stod det lenge fleire eldgamle bautasteinar. Biskop Neumann nemner tre fyrst på 1800-talet. I.C. Dahl festa ein til lerretet i 1827, og ein er i dag å sjå på De Heibergske Samlinger - Sogn Folkemuseum. [14]
- Bautastein i Holmedal
Sommaren 1999 berga Harald Bakke i Holmedal ein bautastein frå å hamna på djupna. Steinen hadde lege i fjøresteinane og år for år kome lenger og lenger ut mot brådjupet. Eitt år seinare vart steinen sett opp attmed to gravhaugar som ligg nedmed sjøen på garden Bakke.[15]
Kjelder
endre- ↑ Eikenes, Arne (2002) frå Kulturhistorisk Leksikon: Bautasteinen på Austrheim
- ↑ Tomasgard, Paul O. (2001) frå Kulturhistorisk leksikon: Ytrehornsnakken - og bautaen der
- ↑ Sæbø, Arne Inge (2000) frå Kulturhistorisk leksikon: Bautasteinen ved Fresvik kyrkje
- ↑ Urtegaard, Gunnar (1999) frå Kulturhistorisk leksikon: Bautasteinen på Balahaugen
- ↑ Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane, Stadnamndatabasen
- ↑ Lunde, Harald Jar (2001) frå Kulturhistorisk leksikon: Bautasteinen på Antonshogen
- ↑ Kulturnett Sogn og Fjordane: Bautastein retta oppatt på Furebøen i Førde, arkivert frå originalen 22. februar 2014, henta 12. februar 2014
- ↑ Kleppa, Hermund (2000) frå Kulturhistorisk leksikon: Bauta over Stårheimsætta
- ↑ NRK sogn og Fjordnane, Fylkesleksikon: Gravhaugar for storfolk på Hamre
- ↑ Sogn og Fjordane fylkeskommune (2008): Rapport frå kulturhistorisk synfaring/registrering (PDF), arkivert frå originalen (PDF) 22. februar 2014, henta 12. februar 2014
- ↑ Kleppa, Hermund (2000) Bautastein over Lærdalske lette infanteri-kompagni
- ↑ Kleppa, Hermund (2000) frå Kulturhistorisk leksikon: Bautasteinen på Nybø
- ↑ Heimset, Magnar (2002), Kulturhistorisk leksikon: Kyrkjebautaen på Bakken i Hyen
- ↑ Kleppa, Hermund (2003) frå Kulturhistorisk leksikon: Bautastein frå Nornes på Sogn Folkemuseum
- ↑ Kleppa, Hermund (2000) frå Kulturhistorisk leksikon: Bautastein i Holmedal