Stjerna Agena

(Omdirigert frå Beta Centauri)

Agena (Beta Centauri, β Cen, β Centauri, Hadar) er eit trippelt stjernesystem sør i stjernebiletet Kentauren. Den samla tilsynelatande storleiksklassen er 0,60 som gjer ho til den nest klåraste stjerna i stjernebiletet Kentauren og den tiande klåraste stjerna på nattehimmelen. Dei tradisjonelle namna er Hadar og Agena. Namnet Hadar kjem frå arabisk حضار (rota tyder «å finnast» eller «på bakken» eller «busetnad»[8]), medan namnet Agena kan ha kome frå det det latinske gena 'kne'.

Agena
Diagram showing star positions and boundaries of the Centauri stjernebilete and its surroundings

Plasseringa til β Centauri
Observasjonsdata
Epoke J2000      Ekvinoks J2000
Stjernebilete Kentauren
Rektascensjon 14h 03m 49.40535s[1]
Deklinasjon –60° 22′ 22.9266″[1]
Tilsynelatande storleiksklasse (V)0.60[2]
Astrometri
Radialsnøggleik (Rv)+5.9[3] km/s
Eigarørsle (μ) RA: –33.27[1] mas/år
Dek.: –23.16[1] mas/år
Parallakse (π)9.35 ± 0.50[1] mas
Avstand350 ± 20 ly
(107 ± 6 pc)
Karakteristikk
U−B fargeindeks–0.98[2]
B−V fargeindeks–0.22[2]
Variabel typeβ Cep
Detaljar
Masse10.7 ± 0.1[4] / 10.3 ± 0.1[4] M
Luminositet41,700[5] L
Overflategravitasjon (log g)3.5 ± 0.4[4] cgs
Temperatur25,000 ± 2,000[4] K
Alder(14.1 ± 0.6) × 106[4] år
Andre namn
Agena, Hadar,[6] HR 5267, HD 122451, CD−59°5365, LHS 51, SAO 252582, FK5 518 , HIP 68702, GC 18971, CCDM J14038-6022.[7]
Databasereferanse
SIMBADdata

Beta Centauri-systemet har tre stjerner: Beta Centauri A1, A2 and B. Avstanden til systemet er kring 350 lysår.[1] Spektrumet for systemet indikerer at Beta Centauri A1 og A2 begge er kjempestjerner som har brend opp all hydrogenet i kjernen og utvikla seg bort frå hovudserien. Dei er begge Beta Cephei-variabel med ein pulserande periode på 0,157 dag.[5]

Kjelder

endre
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 van Leeuwen, F. (November 2007), «Validation of the new Hipparkos reduction», Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664, Bibcode:2007A&A...474..653V, arXiv:0708.1752, doi:10.1051/0004-6361:20078357 
  2. 2,0 2,1 2,2 Hogg, A. R. (1958), «Photometric observations of 244 bright stars», Mount Stromlo Observatory Mimeogram 2, Bibcode:1958MtSOM...2....1H 
  3. Evans, D. S. (June 20–24, 1966), Batten, Alan Henry; Heard, John Frederick, red., The Revision of the General Catalogue of Radial Velocities, University of Toronto: International Astronomical Union, henta 10. september 2009 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Ausseloos, M.; et al. (August 2006), «High-precision elements of double-lined spectroscopic binaries from combined interferometry and spectroscopy. Application to the β Cephei star β Centauri», Astronomy and Astrophysics 455 (1): 259–269, Bibcode:2006A&A...455..259A, arXiv:astro-ph/0605220, doi:10.1051/0004-6361:20064829 
  5. 5,0 5,1 Raassen, A. J. J.; et al. (July 2006), «XMM-Newton observations of β Centauri (B1 III): The temperatur structure in the hot plasma and the photosphere-wind connection», Astronomy and Astrophysics 437 (2): 599–609, Bibcode:2005A&A...437..599R, doi:10.1051/0004-6361:20052650 
  6. Allen, R. H. (1963), Star Names: Their Lore and Meaning (Reprint utg.), New York: Dover Publications Inc, s. 154, ISBN 0-486-21079-0, henta 12. desember 2010 
  7. «V* bet Cen -- Variable Star of beta Cep type», SIMBAD (Centre de Données astronomiques de Strasbourg), henta 19. desember 2011 
  8. Hans Wehr, A dictionary of modern written Arabic, 1961