Blaise Pascal
Blaise Pascal (19. juni 1623–1662) var ein fransk matematikar, fysikar, filosof og religiøs skribent, som la grunnlaget for moderne sannsynsteori.
Blaise Pascal | |||
Blaisa Pascal måla av ukjend kunstnar. | |||
Fødd | 19. juni 1623 Clermont-Ferrand, huset som Blaise Pascal er født i, Clairmont | ||
---|---|---|---|
Død | 19. august 1662 Paris | ||
Nasjonalitet | Kongedømet Frankrike | ||
Område | sannsynsrekning, matematikk, litteratur, fysikk | ||
Yrke | matematikar, filosof, teolog, fysikar, skribent, dei franske moralistane, statistikar | ||
Doktorgradsrettleiar | Marin Mersenne | ||
Medlem | Académie Le Pailleur |
Som tenkjar høyrde til Pascal den kartesiske skolen. Han delte René Descartes sitt dualistiske syn på kroppen og sjela, og den mekaniske forklaringa hans for det kroppslege.
Pascal var fødd i Clermont-Ferrand, men flytta sju år gammal til Paris med den høgt utdanna faren sin. Pascal var tidleg mogen, og fekk tidleg ry som ein sjølvstendig matematikar. Etter ei ulukke i 1640 gjekk han gjennom ei djup religiøs omvending som han vidareførte til faren og systera, Jacqueline, som blei nonne i Port-Royal ved Versailles. Gjennom henne kom Blaise Pascal i kontakt med jansenittane, og blei sterkt påverka av den strenge religiøsiteten deira.
Gjennom sine Lettres provinciales frå 1650-åra, laga Pascal eit viktig bidrag til den franske litteraturen. Desse breva er både stilistisk imponerande, med bruk av kvikke replikkar og satire, og innhaldsmessig viktige for katolikkar.
I fylje Biffignandi fekk han i 1662 løyve av Ludvig 16. til å driva kollektivtransport med hestar.[1] Dei fyrste rutene skal ha starta den 18. mars same året.
Kjelder
endreBakgrunnsstoff
endre- Biografi, Utgjevingar Arkivert 2006-01-14 ved Wayback Machine. (fransk)
- Blaine Pascal i Martyra av Rasmus Olai Steinsvik