Marguerite Duras
Marguerite Duras (fødd Marguerite Donnadieu, 4. april 1914–3. mars 1996) var ein fransk forfattar og filmskapar.
| Marguerite Duras | |
 | |
| Pseudonym | Marguerite Duras |
| Nasjonalitet |  Frankrike
|
| Statsborgarskap | Frankrike |
| Fødd | 4. april 1914 Gia Định |
| Død |
3. mars 1996 (81 år) |
| Yrke | Forfattar, dramatikar |
| Språk | Fransk |
| Sjanger | roman |
| Ektefelle | Dionys Mascolo, Robert Antelme |
| Born | Jean Mascolo |
| |
| Marguerite Duras på Commons | |
Bakgrunn endre
Duras var fødd og voks opp i Fransk Indokina, og la ofte handlinga i verka sine til dette området. Ho var aktiv i motstandskampen under den andre verdskrigen og var medlem av det franske kommunistpartiet til ho blei ekskludert i 1950-åra.
Ho døydde i Paris, og vart jordfesta i gravlunden Cimetière du Montparnasse.
Verk endre
Duras skreiv først tradisjonelle, realistiske romanar i ein stil som særleg var påverka av François Mauriac. Etterkvart eksperimenterte ho meir med form og blei ei tid assosiert med «nyromanen». Romanane hennar er ofte korte og sterkt komprimerte, og har ingen «allvitande forteljar», slik at bøkene får eit ope og mangetydig preg. Duras er meir oppteken av innhaldet i romanane enn nyromanforfattarane gjerne er, og romanane har ofte eit feministisk preg.
Stadig tek ho opp forholdet mellom ein kvinnelege hovedperson og ein ektemann/elskar eller ei venninne/rivalinne. Romanene L'Amant (1984, som vann Goncourt-prisen; norsk Elskeren) og La Douleur (1985, norsk Smerten), som skildrar menneskelege konfliktar under andre verdskrigen, gav henne ein stor lesarkrins. Ho tok opp tilsvarande stoff i L'Amant de la Chine du Nord (1991; norsk Elskeren fra Nord-Kina, 1995).
Det er typisk for Duras sine romanar at dialogen speler ei viktig rolle. Ho skreiv også ei rekkje tekstar for teater, mellom anna La Square (1962), La Musica (1965) og Suzanna Andler (1968). I 1959 skreiv ho originalmanus til den poetiske krigsfilmen Hiroshima, mon amour (Hiroshima, min elskede; regi Alain Resnais), og laga seinare filmar som ofte vidareutvikla tema frå romanane og teaterstykka. Den filmatiske stilen hennar liknar på romanskriften, langsam og frigjort for overflødige element.
Bibliografi endre
Prosa endre
- Les Impudents, 1943.
- La Vie tranquille, 1944.
- Un barrage contre le Pacifique, 1950. Norsk oms. 1999: Demning mot Stillehavet.
- Le Marin de Gilbaltar, 1952.
- Les Petits chevaux de Tarquinia, 1953.
- Des journées entières dans les arbres, Le Boa, Madame Dodin, Les Chantiers, 1954.
- Le Square, 1955.
- Moderato Cantabile’’, 1958. Norsk oms. 1982.
- Dix heures et demie du soir en été, 1960.
- L'après-midi de Monsieur Andesmas, 1962.
- Le Ravissement de Lol V. Stein, 1964.
- Le Vice-consul, 1965.
- L'Amante anglaise, 1967.
- Détruire, dit-elle, 1969.
- Abahn Sabana David, 1970.
- L'Amour, 1971, norsk oms. 1987.
- « Ah ! Ernesto », (barnebok), 1971.
- India Song, 1973.
- Nathalie Granger og La Femme du Gange, 1973.
- Vera Baxter ou les Plages de l'Atlantique, 1980.
- L'Homme assis dans le couloir, 1980.
- L'Été 80, 1980.
- Outside, 1981.
- L'Homme atlantique, 1982.
- La Maladie de la mort, 1982.
- L'Amant, 1984. Norsk oms. 1985: Elskeren.
- La Douleur, 1985. Norsk oms. 1986: Smerten.
- Les Yeux bleus, cheveux noirs, 1986.
- La Pute de la côte normande, 1986.
- La Vie matérielle, 1987.
- Émily L., 1987. Norsk oms. 1989.
- La Pluie d'été, 1990.
- L'Amant de la Chine du Nord, 1991. Norsk oms. 1995: Elskeren fra Nord-Kina.
- Yann Andréa Steiner, 1992.
- Écrire, 1993. Norsk overs. 2014: Å skrive.
- Le Monde extérieur, 1993.
- C’est tout, 1995.
- La Mer écrite, 1996.
- Cahiers de la guerre et autres textes, 2006.
Skodespel endre
- Les Viaducs de la Seine et Oise, 1959.
- Les Eaux et Forêts, 1965.
- Le Square, 1965.
- La Musica, 1965
- Suzanna Andler, 1966. Norsk oms. 1973.
- Des journées entières dans les arbres, 1966. Norsk oms. 1967: Dager i trærne.
- Yes, peut-être, 1966.
- Le Shaga, 1966.
- Un homme est venu me voir, 1966.
- L'Amante anglaise, 1968.
- India Song, 1973.
- L'Éden Cinéma, 1977.
- Agatha, 1981. Norsk overs. 1990.
- Savannah Bay, 1982.
- La Bête dans la jungle, etter ei novelle av Henry James, 1984. Norsk oms. Dyret i jungelen.
- La Musica deuxième, 1985.
- Le Théâtre de l’amante anglaise, 1991.
- Vera Baxter, 1999.
- Home, 1999.
- La Mouette, 1999.
Filmmanus endre
- Hiroshima mon amour, 1960. Norsk oms. 1989: Hiroshima min elskede.
- Une aussi longue absence, sammen med Gérard Jarlot, 1961.
- La Musica, 1965.
- India Song, 1973.
- Le Camion, 1977.
- Le Navire Night, Césarée, Les Mains négatives, Aurélia Steiner, 1979.
Kjelder endre
- Christensen, Bente & Winther, Truls Olav. «Marguerite Duras» (27. oktober 2013), Store norske leksikon. Fri artikkel henta 7. juli 2014.
- Denne artikkelen bygger på «Marguerite Duras» frå Wikipedia på bokmål, den 7. juli 2014.
Bakgrunnsstoff endre
- duras.ifrance.com Arkivert 2006-01-14 ved Wayback Machine. - franskspråkleg nettstad vigd Marguerite Duras
- Marguerite Duras ved The Internet Movie Database (IMDb)
- «In Love with Duras», essay i The New York Review of Books av Edmund White (26. juni 2008)
- Les Écrits de Marguerite Duras Arkivert 2014-04-21 ved Wayback Machine.
Denne litteraturartikkelen som har med Frankrike å gjere, er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.
