Nancy Reagan (6. juli 19216. mars 2016[1][2]) var kona til Ronald Reagan, og førstedame i USA då ektemannen var president mellom 1981 og 1989.

Nancy Reagan

Fødd6. juli 1921
Manhattan
Død6. mars 2016 (94 år)
Statsborgar avUSA
PartiDet republikanske partiet i USA
Yrkefjernsynsskodespelar, filmskodespelar, sjølvbiograf, politikar, teaterskodespelar, advokat, forretningsdrivande, skodespelar
Utdanna vedSmith College
Latin School of Chicago
Feinberg School of Medicine
Sidwell kvekerskole
MorEdith Luckett Davis
FarKenneth Seymour Robbins
EktefelleRonald Reagan
BarnPatti Davis, Ron Reagan
Alle verv
  • USAs førstedame (1981–1989)
  • First Lady or Partner of California (1967–1975) Sjå dette på Wikidata

Før dette var Nancy Reagan førstedame i California i dei to periodane ektemannen var guvernør der. Som førstedame besøkte Nancy Reagan krigsveteranar, pensjonistar og funksjonshemma. Ho jobba óg med ei rekkje velgjerdsorganisasjonar.

I 1980-åra, medan mannen hennar var president, var ho oppteken av å informera unge menneske om narkotika, kva skadeverknader slike stoff har på kroppen, og konsekvensar for samfunnet.

Saman med mannen vart ho i 2000 tildelt Gullmedaljen til den amerikanske Kongressen.[3] I 2002 vart ho tildelt Fridomsmedaljen til presidenten.[4] Sjølv delte ho ut Ronald Reagans fridomsmedalje.

Liv og virke endre

Bakgrunn endre

Anne Frances Robbins blei fødd 6. juli 1921[5] på Sloane Hospital for Women på Manhattan i New York, som det einaste barnet til bilseljaren Kenneth Seymour Robbins (1894–1972) og kona hans Edith Luckett (1888–1987), som var skodespelar. Nancy Reagan budde i Flushing i Queens i New York dei første to leveåra. Då foreldra hennar skilde seg straks etter fødselen hennar, hadde dei allereie vore separerte ei tid.

I ein periode på seks år, då mor hennar reiste omkring i USA for å finne jobb, vaks Nancy opp i Bethesda i Maryland. Ho vart oppfostra av ei tante i Virginia og mannen hennar Audley Gailbraith.[6] Nancy har skildra saknet etter mora i denne tida: «My favorite times were when Mother had a job in New York, and Aunt Virgie would take me by train to stay with her.»[7]

I 1929 gifta mor hennar seg med Loyal Davis (1896–1982), ein høgt framståande, politisk sett konservativ nevrokirurg, som flytta familien til Chicago.[5] Nancy kom godt overeins med stefaren. Ho skreiv seinare at han var «a ein of great integrity who exemplified old-fashioned values».[8][9] Han adopterte Nancy formelt i 1935, og ho omtalte han alltid som sin far.[5][8] Etter adopsjonen bytte ho namn til Nancy Davis (ho vart kalla Nancy frå ho vart fødd). Ho gjekk på The Latin School of Chicago (og skildra seg sjølv som ein middelmådig elev). Ho tok eksamen i 1939, og byrja å studera ved Smith College i Massachusetts, der ho tok ein eksamen med engelsk og drama som hovudemne i 1943[10][11]

Skodespelar endre

 
Nancy Davis poserer for fotografering, 1950.

Etter eksamen fekk Davis plass som sel i Chicago på Marshall Field's og som helsefagarbeidar.[10] Med hjelp av kontaktar mor hennar hadde innan teaterverda, blant andre Zasu Pitts, Walter Huston og Spencer Tracy, kunne ho likevel halda fram karriereen som skodespelar.[8]

Ho fekk den første rolla si i Pitts turné «Ramshackle Inn» i 1945, som vart sett opp i New York.[10] Rolla hennar var som Si-Tchun, ei hoffdame i Broadway-tilstellinga «Lute Song», ein musical om Orienten med Mary Martin og Yul Brynner.[12][10] Ho fekk rolla etter at produsenten sa til henne «You look like you could be Chinese.»[13]

Etter ein vellukka prøvespeling skreiv ho sjuårskontrakt med Metro-Goldwyn-Mayer (MGM) i 1949; ho sa seinare at «Joining Metro was like walking into a dream world.[10]» Davis var med i elleve større filmar, ho spelte vanlegvis ein lojal husmor, ei ansvarleg ung mor eller ei stabil kvinne.[14][15][16] Ho heldt på karrierenamnet sitt Nancy Davis etter at ho vart gift. Skodespelarkarrieren hennar byrja med mindre roller i The Doctor and the Girl (1949) med Glenn Ford, følgt av East Side, West Side med Barbara Stanwyck.[17] Ho spelte barnepsykolog i ein film noir, Shadow on the Wall (1950) med Ann Sothern og Zachary Scott; ho vart skildra som «beautiful and convincing» av The New York Times-kritikaren A.H. Weiler. Ho spelte i filmen The Next Voice You Hear... (1950), der ho var ein gravid husmor som høyrer Guds stemme i radioen. Filmkritikaren Bosley Crowther frå The New York Times skrev at «Nancy Davis [is] delightful as [a] gentle, plain, and understanding wife.» Ein seinare kritikar roste Davis si overtydande rolle som gravid kvinne, ei rolle som mange andre filmar den gongen ifølgje kritikaren ikkje klarte.[18] I 1951 spelte Davis favorittrolla si, i Night Into Morning, ein studie i sorg med Ray Milland.[19] Crowther frå The Times sa at Davis «does nicely as the fiancée who is widowed herself and knows the loneliness of grief,» og ein annan kritikar, Richard L. Coe frå The Washington Post, sa at Davis «is splendid as the understanding widow.» Davis forlét MGM 1952 i og byrja å søkja etter roller med breiare spekter. Kort etter spelte ho i science fiction-filmen «Donovan's Brain» (1953); Crowther sa at Davis, i rolla som den frustrerte og uroa kona til ein besett vitskapsmann, «walked through it all in stark confusion» i ein «utterly silly» film. Hennar siste rolle var i filmen Hellcats of the Navy (1957), som sjukepleiaren Lieutenant Helen Blair, saman med mannen sin, som ein kritikar kalla «a housewife who came along for the ride».[20] Ein annan kritikar skreiv likevel at Davis spelte roll si godt, og «does well with what she has to work with».[21]

Forfattaren Garry Wills ser på at Davis var ein undervurdert skodespelar, fordi den avgrensa rolla hennar i Hellcats var den mest kjende.[16] Sjølv synest ho å ha tona ned karrieremåla sine. Ifølgje PR-materiale frå MGM frå 1949 var hennar største ambisjon å ha eit «vellykka og lykkeleg ekteskap».[16] Nokre tiår seinare, i 1975, sa ho: «I was never really a career woman but [became one] only because I hadn't found the ein I wanted to marry. I couldn't sit around and do nothing, so I became an actress.»[16][16] Etter den siste filmen sin var ho med i tv-produksjonar som Wagon Train og The Tall Man fram til 1962, då ho slutta i bransjen.[17] Under karrieren sin sat ho i styret for Screen Actors Guild i nesten ti år.[22]

Ekteskap og familie endre

 
Nancy og Ronald Reagan på ein båt, 1964.

Under skodespelarkarrieren sin hadde Nancy Davis fleire forhold med andre skodespelarar i Hollywood. Ho kalla Clark Gable, som ho hadde eit kort forhold med, den trivelegaste stjerna ho hadde treft.[8] 15. november 1949 traff ho Ronald Reagan, som då var ordførar for Screen Actors Guild.[23] Ho var redd for at ho skulle forvekslast med ein annan skodespelar som var svartelista i Hollywood, så ho kontakta Reagan for hjelp.[8] Dei innleidde eit tilhøve som snart vart offentleg. Ein Hollywood-reporter reagerte på at dei ikkje møtte kvarandre på nattklubbar, og skildra det som «romansen hos eit par utan laster».[23] Reagan var skeptisk innstilt til ekteskap etter skilsmissa si frå Jane Wyman i 1948 og traff framleis andre kvinner.[23] Til slutt fridde han til Davis i paret sitt favorittbås i restauranten Chasen's i Beverly Hills.[23] Dei gifta seg 4. mars 1952. Seremonien, som fann stad i Little Brown Church i San Fernando Valley, var enkel for å ikkje tiltrekkja seg pressa.[24] Dei einaste gjestene var skodespelaren William Holden og kona hans.[23][25] Det første bornet til paret, Patricia Ann Reagan (meir kjent under artistnamnet Patti Davis), var fødd 21. oktober 1952. Sonen Ronald Prescott Reagan vart fødd seks år seinare, den 20. mai. Nancy Reagan vart òg stemor till Maureen Reagan (1941-2001) og Michael Reagan (fødd 1945), som var Ronald Reagan sine tidlegare barn med Jane Wyman.

 
Familien Reagan 1967, kort før Ronald Reagans tiltreden som Californias guvernør.

Tilhøvet mellom Ronald og Nancy Reagan vart skildra som nært, ekte og intimt.[26] Som president og førstedame viste paret ofte kjærleiken sin ope, noko ein pressesekretær kommenterte: «Dei tok aldri kvarandre som gjeve. Dei slutta aldri å kurtisera kvarandre.» Ronald kalla iblant Nancy «Mommy»; ho kalla han «Ronnie».[27][28][28] Då Ronald Reagan kom på sjukehuset etter attentatforsøket på han i 1981 skrev Nancy Reagan i dagboka si, «Ikkje noko må skje med min Ronnie. Mitt liv skulle vera over.» I eit brev til Nancy skreiv Ronald: «Alt eg verdset og likar;… alt sville vera utan meining om eg ikkje hadde deg.[29]» I 1994 skreiv Ronald Reagan: «Eg har fått vita at eg er ein av millionar av amerikanarar som kjem til å rammast av Alzheimers sjukdom … Eg ynskjer berre at det var noko vis for meg å skåna Nancy for denne lidinga.[30]» I eit intervju med Vanity Fair i 1998 sa Nancy: «Vårt tilhøve er veldig spesielt.[27] Me var svært forelska og er det framleis. Når eg seier at livet mitt byrja med Ronnie, så er det sant. Det gjorde det. Eg kan ikkje førestilla meg eit liv utan han.» Nancy vart med tida kjent for sitt fokuserte og merksame blikk, «the Gaze», som ho retta mot mannen sin under talane og framferdene hans.[27] Skodespelaren Charlton Heston skildra Ronald Reagans død i juni 2004 som slutten av «den største kjærleiksaffæren i historia til det amerikanske presidentskapet».[27]

Filmografi endre

  • The Doctor and the Girl (1949)
  • East Side, West Side (1949)
  • Shadow on the Wall (1950)
  • The Next Voice You Hear... (1950)
  • Night Into Morning (1951)
  • It's a Big Country (1951)
  • Talk About a Strangar (1952)
  • Shadow in the Sky (1952)
  • Donovan's Brain (1953)
  • Rescue at Sea (òg Crash Landing—1955)
  • Hellcats of the Navy (1957)[17]

Litteratur endre

  • Anthony, Carl Sferrazza (1991). First Ladies: The Saga of the President sin' Wives and Their Power; 1961-1990 (Volume II). New York: William Morrow and Co.
  • Benze, James G., Jr. (2005). Nancy Reagan: On the White House Staga. United States of America: University Press of Kansas. ISBN 0-7006-1401-X.
  • Beschloss, Michael (2007). Presidential Courage: Brave Leaders and How They Changed America. New York: Simon & Schuster. ISBN 0-684-85705-7.
  • Cannon, Lou (2003). Governor Reagan: Hi sitt Rise to Power. Public Affairs. ISBN 1-58648-030-8.
  • Klapthor, Margaret Brown (1999). Official White House China: 1789 to the Present. Harry N. Abrams. ISBN 0-8109-3993-2.
  • Reagan, Nancy (2002). I Love You, Ronnie: The Letter #seg of Ronald Reagan to Nancy Reagan. United States: Random House. ISBN 0-375-76051-2.
  • Reagan, Nancy; William Novak (1989). My Turn: The Memoirs of Nancy Reagan. New York: Random House. ISBN 0-394-56368-9.
  • Reagan, Nancy (1980). Nancy: The Autobiography of America's First Lady. United States: HarperCollins. ISBN 978-0-688-03533-4.
  • Reagan, Nancy (1982). To Lóve a Child. United States: Bobbs-Merrill. ISBN 0-672-52711-1.
  • Schifando, Peter; J. Jonathan Joseph (2007). Entertaining at the White House with Nancy Reagan. New York: William Morrow. ISBN 978-0-06-135012-2.

Kjelder endre

  1. «Nancy Reagan -- Dead at 94». Henta 6. mars 2016. 
  2. «Former First Lady Nancy Reagan dead at 94». Henta 6. mars 2016. 
  3. «Congressional Gold Medal Recipients | US House of Representatives: History, Art & Archives». Henta 6. mars 2016. 
  4. «President Honors Recipients of the Presidential Medal of Freedom». Henta 6. mars 2016. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Nancy Reagan > Her Life & Times Arkivert 2006-10-24 ved Wayback Machine., Ronald Reagan Presidential Foundation. Henta 22. september 2007
  6. The 'just say no' first lady, MSNBC, 18. februar 2004. Henta 16. oktober 2007
  7. Reagan, Nancy (1989), s. 71
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 The Biggest Role of Nancy's Life, Lally Weymouth, The New York Times Magazine, 26 oktober 1980. Hämtat 20 oktober 2007
  9. Reagan, Nancy (1989), s. 74
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 First Lady Biography: Nancy Reagan, National First Ladies Library. Hämtat 2 juni 2007
  11. Reagan, Nancy (1989), s. 82
  12. «Lute Song». Internet Broadway Database. Henta 18. oktober 2007. 
  13. Reagan, Nancy (1989), s. 85
  14. Reagan, Nancy (1989), s. 88
  15. «Biography for Nancy Davis». Turner Broadcasting System, Inc. 2007. Henta 17. oktober 2007. 
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 16,4 Cannon, Lou (2003), ss. 75–76.
  17. 17,0 17,1 17,2 «Nancy Reagan > Her Films». Ronald Reagan Foundation. Arkivert frå originalen 12. august 2007. Henta 8. mars 2007. 
  18. Sindelar, Dave. «The Next Voice You Hear... (1950)». SciFilm. Henta 17. oktober 2007. 
  19. Reagan, Nancy (1989), s. 91
  20. Erickson, Glenn (2003). «Hellcats of the Navy, review one». Kleinman.com Inc. Henta 17. oktober 2007. 
  21. Harper, Erick (2003). «Hellcats Of The Navy, review two». DVDVerdict. Arkivert frå originalen 18. februar 2008. Henta 17. oktober 2007.  Arkivert 2008-02-18 ved Wayback Machine.
  22. «Screen Actors Guild Presidents». Screen Actors Guild. Henta 8. mars 2007. 
  23. 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 Cannon, Lou (2003), pp. 77–78.
  24. «Noteworthy places in Reagan's life». The Baltimore Sun. 5. juni 2004. Arkivert frå originalen 30. september 2007. Henta 11. april 2007.  Arkivert 2007-09-30 ved Wayback Machine.
  25. «First Ladies: Nancy Reagan». The White House. Arkivert frå originalen 14. januar 2008. Henta 8. mars 2007.  Arkivert 2007-03-18 ved Wayback Machine.
  26. Beschloss, Michael (2007), s. 296
  27. 27,0 27,1 27,2 27,3 «End of a Love Story». BBC News. 5. juni 2004. Henta 21. mars 2007. 
  28. 28,0 28,1 Berry, Deborah Barfield (6. juni 2004). «By Reagan's Side, but her own person». Newsday. Henta 15. august 2007. 
  29. Beschloss, Michael (2007), s. 284
  30. «Reagan Love Story». NBC News. 9. juni 2004. Henta 25. mai 2007. 

Bakgrunnsstoff endre

  Commons har multimedium som gjeld: Nancy Reagan