Oscar Torp
Oscar Fredrik Torp (8. juni 1893–1. mai 1958), fødd på Hafslund i Skjeberg, var ein norsk politikar frå Arbeidarpartiet, mest kjend som statsminister i Noreg i perioden 1951 til 1955.
| Oscar Torp | |||
 | |||
| Fødd | 8. juni 1893 Skjeberg | ||
|---|---|---|---|
| Død | 1. mai 1958 (64 år) | ||
| Statsborgar av | Noreg | ||
| Parti | Arbeidarpartiet | ||
| Yrke | politikar | ||
| Barn | Reidar Torp | ||
| Medlem | Venstrekommunistisk Ungdomsfylking | ||
| Alle verv |
| ||
Oscar Torp hadde ei lang politisk karriere, og svært mange viktige politiske verv. Frå 1923 til 1945 var han leiar for Arbeidarpartiet. Han hadde frå 1935 ei rekkje statsrådverv, først i Regjeringa Nygaardsvold:
- konstituert statsråd og sjef for Forsvarsdepartementet 20. desember 1935 - 15. august 1936.
- statsråd og sjef for Sosialdepartementet 13. november 1936 - 1. juli 1939
- Finansdepartementet 1. juli 1939 - 28. november 1941
- Konstituert Forsvarsminister 28. november 1941 - 20. mars 1942
- Forsvarsminister 20. mars 1942 - 25. juni 1945
Så i Einar Gerhardsen si samlingsregjering
- Forsvarsminister 25. juni 1945 - 5. november 1945
Deretter i Einar Gerhardsen si andre regjering
- Forsynings- og gjenreisingsminister 5. november 1945 - 10. januar 1948
Oscar Torp vart deretter parlamentarisk leiar i Arbeidarpartiet si stortingsgruppe. Han hadde blitt vald inn på Stortinget frå Oslo alt i 1936, og var vald stortingsrepresentant for Oslo fram til 1949, men hadde aldri møtt som representant - fordi han heile tida hadde vore regjeringsmedlem - før han gjekk ut av regjeringa i 1948.
Sommaren 1948 søkte han, og fekk, stillinga som Fylkesmann i Vestfold, og sa frå seg attval til Stortinget for Oslo. Men Arbeidarpartiet for valkrinsen for byane i Vestfold tilbaud han så førsteplassen på lista til stortingsvalet i 1949, noko han takka ja til, og han tok deretter fatt på ein ny periode på Stortinget.
Den 10. november 1951 bad Einar Gerhardsen overraskande om å få gå av som statsminister. Han foreslo Oscar Torp som sin etterfølgjar, noko som fekk tilslutning, og 19. november 1951 tiltredde han som statsminister. Oscar Torp møtte mange vanskar som statsminister, og han var også etter kvart noko svekka helsemessig. 27. desember 1954, på eit uformelt toppmøte i Arbeidarpartiet, vart det avgjort at Oscar Torp skulle be om avskil, og be Einar Gerhardsen ta over som statsminister igjen. Regjeringsskiftet skjedde deretter den 22. januar 1955.
Oscar Torp vart deretter vald til Stortingspresident, eit verv han hadde til han døydde.
Sjå òg endre
Kjelder endre
- Hans Olav Lahlum: Oscar Torp En politisk biografi Oslo 2007 ISBN 978-82-02-23573-4
- Biografi over Oscar Torp hos Regjeringen.no, vitja 15. januar 2010
- Oscar Torp hos Stortinget.no, vitja 15. januar 2010