Vassrikse

Vassrikse
Vassrikse
Utbreiing og status
Status i verda: Livskraftig Status i Noreg: Sårbar^[1] Utbreiinga av vassrikse
Systematikk
Underrekkje:	Virveldyr Vertebrata
Klasse:	Fuglar Aves
Underklasse:	Neognathae
Overorden:	Neoaves
Orden:	Tranefuglar Gruiformes
Familie:	Riksefamilien Rallidae
Slekt:	Rallus
Art:	Vassrikse R. aquaticus
Vitskapleg namn
Rallus aquaticus von Linné, 1758

Vassrikse (Rallus aquaticus) er ein liten fugl i riksefamilien. Fuglen vert 25 til 30 cm lang og veg 100 til 190 gram. Vingespennet er frå 40 til 45 cm og stjerten er kort.

Vassrikse hekkar spreitt og fåtalig i sørlege delar av Austlandet og langs kysten nord til Møre og Romsdal.^[2] Noreg ligg i nordkanten av utbreiingsområdet i Europa, og vi har berre ein liten randbestand her i landet. Han hekkar i næringsrike ferskvatn med mykje vegetasjon, særleg lokalitetar med mykje takrøyr. Arten er altetar. Vassriksa overvintrar i Vest-Europa og Middelhavslanda, men kan òg halda til vinteren langs norskekysten. Studiar ved hjelp av ringmerking og lysloggere viser at vassriksa har ei relativt kompleks trekkåtferd.^[1]

Mange av individa som overvintrar på Sørlandet kom frå hekkebestander rundt Austersjøen, medan ein enkelt lokal hekkefugl overvintra i Nord-Italia. Nokre individ fanst likevel òg på Sørlandet året rundt. Studiet viste dessutan at vassriksa kan hekka fleire gangar på ulike lokalitetar i løpet av den same hekkesesongen.^[1]

Vassrikse finst nord i Afrika, i det meste av Europa og i Asia. Fuglen trivst i våtmark, og kan leggje opp til eit dusin egg.

Vassrikse lever av småfisk, krepsdyr, blautdyr og insekt.

Raudlistevurdering endre

Konklusjon: Vassrikse blir vurdert til rødlistekategori sterkt trua EN, på bakgrunn av bestandsestimater og basert på kriteriet D1 (50-250 individ), men midtpunktet av bestandsestimatet (240 individ) ligg heilt i øvre grense for denne kategorien. Arten blir nedgradert til sårbar VU° grunna solid og stabil bestand i Sverige. Dette gir moglegheit for reetablering dersom arten i periodar skulle forsvinna frå Noreg. Det er likevel behov for kunnskap om bestandsutviklinga i åra framover.^[1]

Vassrikse, fotografert i Frankrike

Vassrikse-egg

Kjelder endre

Referansar

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Vassrikse i Artsdatabanken. Besøkt 12. mars 2022.
↑ «Artsdatabankens artsopplysningar». Artsdatabanken. 12. mars 2022. Henta 12. mars 2022.

Bakgrunnsstoff endre

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Vassrikse

Denne biologiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.

[adbr-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 Vassrikse i Artsdatabanken. Besøkt 12. mars 2022.

[adb-2] «Artsdatabankens artsopplysningar». Artsdatabanken. 12. mars 2022. Henta 12. mars 2022.

[1]

[2]