Rhodokrositt
Rhodokrositt eller manganspat er eit mineral som vanlegvis har ein ven raud farge i ulike nyansar. Det er eit mangankarbonat, MnCO3, med vekslande mengder jarn og kalsium. Hardleiken er ikkje særleg stor (4–4½), men mineralet blir likevel brukt som smykkestein og til prydgjenstandar pga fargen og dei ulike mønstra som kan opptre i banda materiale. Det beste råmaterialet for slike føremål kjem frå provinsen Catamarca i Argentina. Utsøkte, klåre krystallgrupper finst frå Hotazel nær Kuruman i Sør-Afrika. Denne materialen eignar seg òg til fasettering. Rhodokrosittkrystaller er elles særleg kjent frå Colorado (større funn i 1990-åra), Montana, Mexico, Peru, Romania og Tyskland.
Rhodokrositt | |||
Rhodokrositt frå Sweet Home Mine i Alma i Colorado i USA | |||
Generelt | |||
---|---|---|---|
Kategori | Karbonatmineral | ||
Kjemisk formel | MnCO3 | ||
Strunz-klassifisering | 05.AB.05 | ||
Krystallsymmetri | Trigonal heksagonal ulikesida H-M-symbol: (32/m) Romgruppe: R3c | ||
Einingscelle | a = 4.777 Å, c = 15.67 Å; Z=6 | ||
Identifikasjon | |||
Molekylvekt | 114.95 g/mol | ||
Farge | rosa, roseraud, kirsebærraud, gul, gulaktig grå, kanelbrun, kan vere banda | ||
Krystallform | Rhomboeder og ulikesida krystallar; òg vanlegvis blada, skiveforma, stalkittisk, botryoidal, korna eller massiv | ||
Krystallsystem | Trigonal | ||
Tvilling | på {1012} som kontakt og lamellert | ||
Kløyv | på {1011} perfekt; deling på {1012} | ||
Brot | Ujamn, muslig | ||
Fastleik | Sprø | ||
Mohs hardleiksskala | 3.5-4 | ||
Glans | glasaktig til perleaktig | ||
Strekfarge | Kvit | ||
Transparens | Gjennomsiktig til gjennomskineleg | ||
Spesifikk vekt | 3,7 | ||
Optiske eigenskapar | |||
Optiske eigenskapar | Einaksa (-) | ||
Brytingsindeks | nω = 1.814 - 1.816 nε = 1.596 - 1.598 | ||
Dobbeltbryting | δ = 0.218 | ||
Pleokroisme | svak | ||
Ultrafiolett fluorescens | Ingen | ||
Kjelder | [1][2][3] |
Kjelder
endre- Rhodokrositt. (14. februar 2009). I Store norske leksikon. Henta 14. februar 2014 frå http://snl.no/rhodokrositt.