Robert Alexander Nisbet (30. september 19139. september 1996) var ein amerikansk sosiolog, professor ved University of California, Berkeley, rektor for University of California, Riverside og Albert Schweitzer-professor ved Columbia University.

Robert Nisbet
Fødd30. september 1913
Los Angeles
Død9. september 1996
Washington
NasjonalitetUSA
Yrkesosiolog, pedagog, universitetslærar, filosof
InstitusjonarUniversity of California, Riverside
University of California, Berkeley
Universitetet i Arizona
Alma materUniversity of California, Berkeley
DoktorgradsrettleiarFrederick John Teggart
MedlemAmerican Academy of Arts and Sciences

Liv og virke endre

Bakgrunn endre

Robert Nisbet blei fødd i Los Angeles i 1913. Han voks opp med tre brør og ei søster[1] i Maricopa County,[2] der far hans dreiv eit tømmerlager.

Studiar ved Berkeley enda i ei doktoravhandling i sosiologi i 1939. Ved Berkeley «fann Nisbet et kraftfullt forsvar for institusjonar på mellomnivå i 1800-talet si europeiske konservative tenking. Nisbet såg i tenkarar som Edmund Burke og Alexis de Tocqueville—så godt som ukjende i den amerikanske akademiske verda—eit argument for det han kalte  'konservativ pluralisme.'»[2]

Karriere endre

Han fekk ansettelse der i  1939.[1] Etter teneste i den amerikanske hæren under andre verdskrigen, då han var stasjonert på Saipan i Stillehavet, grunnla Nisbet det Sosiologiske fakultet ved Berkeley, og var ei kort tid leiar der. Nisbet forlet eit kaotisk Berkeley i 1953 for å bli dekan for University of California i Riverside, og seinare rektor. Nisbet blei ved University of California til 1972, og flytta så til University of Arizona i Tucson. Kort deretter blei han utnemnd til det prestisjefylte Albert Schweitzer-professoratet ved Columbia University.

Etter pensjonering frå Columbia i 1978 fortsette Nisbet det vitskaplege arbeidet sitt i åtte år ved American Enterprise Institute i Washington D.C. I 1988 bad president Reagan han om å halde Jefferson-foredraget innan humaniora, sponsa av National Endowment for the Humanities.

Robert Nisbett døyde ved 82 års alder i Washington, D.C.

Idéar endre

Nisbets første viktige verk, The Quest for Community (1953) hevda at moderne sosialvitskapleg individualisme fornekta ei viktig menneskeleg hengjevnad mot fellesskap ved å etterlate menneske utan støtte frå kvarandre, for å motvirke statens sentraliserande tendens.

Ein ser på han som etterfølgar etter Emile Durkheim i forståinga av moderne sosiokulturelle system og deira tendens.[3] Nisbet, som ofte er blitt identifisert med høgresida, begynte karrieren som venstresinna, men seier seg seinare å ha blitt omvenda til ein slags konservativ filosofi.[4]

Han interesserte seg særskilt for framstegstanken i historie og innverknad.[5]

Nisbet engasjerte seg i mange forskjellige velgjerande organisasjonar og grunnla også nokon sjølv.

Han medverka i tidsskriftet Chronicles.

Referansar endre

  1. 1,0 1,1 Thomas Woods: Twilight of Conservatism, The American Conservative 2005-12-05.
  2. 2,0 2,1 Susan McWilliams: Hometown Hero, The American Conservative 2010-02-01.
  3. Frank W. Elwell: Macrosoiology: The Study of Sociocultural Systems. P. 169. Lewiston 2009, Mellen Press.
  4. Robert Nisbet: The Quest For Community, 1953.
  5. Robert Nisbet: "Idea of Progress: A Bibliographical Essay," Literature of Liberty: A Review of Contemporary Liberal Thought, Vol. II (1979), No. 1.

Bibliografi endre

Bøker endre

  • 1953.  The Quest for Community:  A Study in the Ethics of Order and Freedom
  • 1966.  The Sociological Tradition
  • 1968.  Tradition and Revolt: Historical and Sociological Essays
  • 1969.  Social Change and History: Aspects of the Western Theory of Development
  • 1970.  The Social Bond: An Introduction to the Study of Society
  • 1971.  The Degradation of the Academic Dogma: The University in America, 1945–1970
  • 1976.  Sociology as an Art Form
  • 1973.  The Social Philosophers: Community and Conflict in Western Thought
  • 1974.  The Sociology of Emile Durkheim
  • 1975.  The Twilight of Authority
  • 1980.  History of the Idea of Progress
  • 1983.  Prejudices: A Philosophical Dictionary
  • 1986.  The Making of Modern Society
  • 1986.  Conservatism: Dream and Reality
  • 1988.  Roosevelt and Stalin: The Failed Courtship
  • 1992.  Teachers and Scholars: A Memoir of Berkeley in Depression and War

Artiklar endre

Bakgrunnsstoff endre

Litteratur endre

Bøker om Nisbet
  • Gordon, Daniel. "The Voice of History within Sociology: Robert Nisbet on Structure, Change, and Autonomy," Historical Reflections (2012) 38#1 pp. 43-63
  • Stone, Brad Lowell (2000). Robert Nisbet: Communitarian Traditionalist, ISI Books.
Artiklar om Nisbet
  • Nagel, Robert F., 2004, "States and Localities: A Comment on Robert Nisbet's Communitarianism," Publius, Vol. 34, No. 4.