Skomakar
Ein skomakar er ein handverkar som lagar og vøler skotøy.
Skomakarane var ei dominerande yrkesgruppe i Noreg frå 1200-talet. Skomakaren utførte heile arbeidsprosessen; han garva skinn, sydde sko og støvlar og hadde direkte kontakt med kundane. Det norrøne ordet for desse skomakarane var sútari som ein finn igjen i finsk, suutari.
Fram til byrjinga av 1600-talet var skomakarane relativt velståande. Deretter blei garvarane ei eiga yrkesgruppe, og dei tok mykje av fortenesta.
Fabrikksydde sko blei vanlege i andre halvdel av 1800-talet, då ein tok til å bruka maskinar i produksjonen. Etter at lauga blei oppløyste i 1870 blei det grunnlagd skomakarlag i byane, og i 1908 blei Norges Skomakermester-forbund oppretta.
Skomakarar i kulturen endre
Crispinus og Crispinianus er vernehelgenar for skomakarar.
Skomakarar er nemnde i ordtak som «skomakar, bli ved din lest» og «skomakaren sine barn har ikkje sko.»
I litteraturen er ein skomakar hovudperson i Tolstoj si novelle «Der det er kjærleik, der er Gud». Jens Petrus Andersen, spela av Henki Kolstad, er hovudperson i den norskejulekalenderserien Jul i Skomakergata
Kjende skomakarar endre
- Raymond Lewis Wildsmith, fann op loaferskoen.[1]
- Ravidas, nordindisk religiøs leiar frå den marginaliserte chamar-kasten av skomakarar og andre lêrarbeidarar
- Salvatore Capezio, byrja produksjonen av danseskorne Capezio.
- Salvatore Ferragamo, italiensk skodesignar
- Jimmy Choo, malaysisk kinesisk designar basert i London
- Christian Louboutin, fransk fottøydesignar
Kjelder endre
- Denne artikkelen bygger på «Skomakar» frå Wikipedia på bokmål, den 3. november 2018.
- Denne artikkelen bygger på «Shoemaking» frå Wikipedia på engelsk, den 3. november 2018.
- ↑ «The Wildsmith Loafer». Henta 7. august 2014.
Bakgrunnsstoff endre
- Design og håndverk - Skomaker Arkivert 2007-09-27 ved Wayback Machine.
- Plus-skolen i Fredrikstad gir opplæring i faget
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Skomakar
