Stilbitt
Stilbitt er eit mineral med kvit eller gulaktig, brunleg til raudleg farge. Det er det mest utbreidde av zeolittminerala, og finst gjerne i nekforma aggregat, ofte saman med heulanditt. Den kjemiske formelen er NaCa2Al5Si13O36·14H2O og det krystalliserer monoklint.
| Stilbitt | |||
| Generelt | |||
|---|---|---|---|
| Kategori | Zeolitt | ||
| Kjemisk formel | Stilbite-Ca: NaCa4(Si27Al9)O72·28(H2O) Stilbite-Na: Na9(Si27Al9)O72·28(H2O) | ||
| Strunz-klassifisering | 8/J.23-30 eller 9.GE.10 | ||
| Dana-klassifisering | 77.1.4.3 | ||
| Identifikasjon | |||
| Molekylvekt | Stilbite-Ca: 2 840 gm Stilbite-Na: 2 864 gm | ||
| Farge | Vanlegvis fargelaus, kvit eller rosa | ||
| Krystallform | Tynn tavleforma, samlingar nek-aktig eller i sløyfer, òg trådaktig og kuleforma. | ||
| Krystallsystem | Monoklin 2/m, òg Triklinsk and ortorombisk | ||
| Tvilling | Særs vanleg på {001} | ||
| Kløyv | perfekt på {010} | ||
| Brot | Muslig eller Ujamn | ||
| Fastleik | Sprø | ||
| Mohs hardleiksskala | 3½ til 4 | ||
| Glans | glasaktig, perleaktig på {010} | ||
| Strekfarge | Kvit | ||
| Transparens | Gjennomsiktig til gjennomskineleg | ||
| Spesifikk vekt | 2.12 til 2.22 | ||
| Optiske eigenskapar | |||
| Optiske eigenskapar | Toaksa (-) | ||
| Brytingsindeks | Nx = 1.479 til 1.492, Ny = 1.485 til 1.500, Nz = 1.489 til 1.505[1][2] Nx = 1.484 til 1.500, Ny = 1.492 til 1.507, Nz = 1.494 til 1.513[3][4] | ||
| Smeltbarheit | Smeltar lett med skjerebrennar (~1050 °C) og produserer ein kvit «emalje»[5] | ||
| Oppløyselegheit | Bryt ned i saltsyre[5] | ||
| Kjelder | [2] [8] | ||
Ein gong vart heulanditt og stilbitt rekna som identiske mineral. Etter ein fann ut at dei var forskjellige, i 1818, vart namnet desmin foreslått for stilbitt, og dette namnet vert framleis nytta i Tyskland.
Det er funne ei rekkje stader i Noreg.
Kjelder
endre- Stilbitt. (15. februar 2009). I Store norske leksikon. Henta 14. februar 2014 frå http://snl.no/stilbitt.
- ↑ Rudy W. Tschernich (1992) Zeolittar of the World. Geoscience Press
- ↑ 2,0 2,1 http://webmineral.com/data/Stilbite-Ca.shtml
- ↑ 3,0 3,1 http://www.mindat.org/min-7313.html stilbite-Ca
- ↑ 4,0 4,1 http://www.handbookofmineralogy.org/pdfs/stilbiteca.pdf
- ↑ 5,0 5,1 Klein, Cornelis and Cornelius S. Hurlbut, 1985, Manual of Mineralogi, Wiley, s. 465–466 ISBN 0-471-80580-7
- ↑ Gaines et al (1997) Dana’s New Mineralogi Eighth Edition. Wiley
- ↑ http://www.mindat.org/min-7314.html stilbite-Na
- ↑ http://webmineral.com/data/Stilbite-Na.shtml
