Brienne-le-Château
Brienne-le-Château er ein fransk kommune som ligg i departementet Aube i regionen Champagne-Ardenne.
| Brienne | |||
| kommune | |||
 Slottet i Brienne
| |||
|
|||
| Land |  Frankrike
| ||
|---|---|---|---|
| Region | Champagne-Ardenne | ||
| Distrikt | Aube | ||
| Areal | 21,56 km² | ||
| Folketal | 3 024 (2011) | ||
 Brienne-le-Château 48°23′30″N 4°31′32″E / 48.391666666667°N 4.5255555555556°E | |||
| Wikimedia Commons: Brienne-le-Château | |||
Geografi
endreBrienne-le-Château ligg sør i Champagne-provinsen, i Paris-bassenget 20 mil søraust for Paris, og innanfor naturparken forêt d'Orient, like nord for dei tre kunstige vatna der. Elva Aube markerer den søraustlege grensa til kommunen, som elles er prega av ein ås der slottet som har gjeve namn til kommunen, Château de Brienne, ligg. Namnet «Brienne» kan koma frå det keltiske briavenna som tyder 'pongtong' og kan visa til den gamle hamneverksemda i området (særleg i nabokommunen Brienne-la-Vieille).[1]
Med klokka frå sør grenser Brienne-le-Château til kommunane Brienne-la-Vieille, Mathaux, Blaincourt-sur-Aube, Vallentigny, Saint-Léger-sous-Brienne, Maizières-lès-Brienne, Juzanvigny og Crespy-le-Neuf.
Historie
endreOmrådet blei truleg folkesett av gallarar. Festningen deira blei øydelagd av normannarar i 951.[1] Frå 900-talet danna Brienne eit grevskap som gav namn til det framståande huset Brienne. Fram til slutten av 1700-talet åtte fem familiar etter kvarandre grevskapen: Brienne, d'Enghien, de Luxembourg, de Loménie og de Bauffremont.[1] Særleg Loménie-familien utvikla byen frå 1500- til 1700-talet.[1] Under den franske revolusjonen blei kommunen ei stund kalla «Brienne-le-Bourg».[2]
.jpg)
Frå 1779 til 1790 husa Brienne ein militærskule der Napoléon Bonaparte var elev i 5 år, frå 1779 til 1784, før han fullførte studia sine ved École militaire i Paris. 3. april 1805 overnatta Napoleon i Brienne-slottet undervegs til Italia for kronast til konge. 29. januar 1814 var byen åstad for eit slag mellom Napoleon og dei allierte i Den sjette koalisjonskrigen. Slaget ved Brienne enda med fransk siger, men byen blei teken og gjenteken av dei ulike styrkane, og til slutt øydelagd av brann. Frå 1849 til 1889 var byen kjend som Brienne-Napoléon.[2]
15. juni 1940 blei store delar av byen også øydelagde av brann.
Bygningar og monument
endre
.jpg)
- Slottet i Brienne (Château de Brienne-le-Château) frå 1700-talet dominerer byen
- Napoleon-museet (Musée Napoléon) ligg i den gamle militærskulen i Brienne.
- Det gamle sjukehuset (Hôpital de la Charité )
- Kyrkja Saint-Pierre-et-Saint-Paul
- Minnesmerket til døde
Folk knytt til kommunen
endre- Huset Brienne
- Louis-Marie-Athanase de Loménie, adelsmann som gjenreiste dagens slott i Brienne. Giljotinert i 1794.
- Étienne-Charles de Loménie de Brienne, minister under Ludvig XVI, død i 1794. Bror av Louis-Marie-Athanase.
- Napoléon Bonaparte (1769-1821), studerte i Brienne-le-Château frå han var 10 til han var 15
- Gratien Le Père (1769-1826), ingeniør som studerte med Napoléon Bonaparte
- Sylvain Charles Valée (1773-1837), general og marskalk fødd i Brienne-le-Château
- Charles Monginot (1825-1900), målar fødd i Brienne-le-Château.
- Jules Aviat (1844-1931), målar fødd i Brienne-le-Château
- Gabriel Bonvalot (1853-1933), utforskar av Sentral-Asia, fødd i landsbyen Épagne i nærleiken og borgarmeister av Brienne frå 1912 til 1920.
- Albert Delatour (1858-1938), økonom fødd i Brienne-le-Château.
- Louis Astier de Villatte (1897-1936), flygar som døydde i Brienne-le-Château.
- Marinette Pichon (f. 1975), fotballspelar for F.C.F. Juvisy og det franske kvinnelandslaget i fotball
- Gaëtane Thiney (f. 1985), , fotballspelar for F.C.F. Juvisy og det franske kvinnelandslaget i fotball
Bakgrunnsstoff
endreKjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Brienne-le-Château» frå Wikipedia på fransk, den 8. april 2014.
- Wikipedia på fransk oppgav desse kjeldene: Corpus de la statuaire médiévale et Renaissance de Champagne méridionale, vol. VI, Canton de Brienne-le-Château, éd. Dominique Guéniot, 2012, 235 p.
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Nettstaden til byen. Oppgjeve av Fransk Wikipedia.
- ↑ 2,0 2,1 Des villages de Cassini aux communes d'aujourd'hui. Oppgjeve av Fransk Wikipedia.