Hovudside
| Velkomen til Nynorsk Wikipedia – eit fritt oppslagsverk som alle kan redigera. |
I dag er det 2. februar 2023 |
Utvald artikkel veke 5
Arnold J. Toynbee (1889–1975) var ein britisk historikar og historiefilosof, den siste såkalla universalhistorikaren. Han er særleg kjend for tolvbandsverket A Study of History, ei metahistorie som kom ut i tida 1934-61 og undersøkte historia frå eit globalt perspektiv. Verket er basert på ein idé om at dei ulike sivilisasjonane går gjennom universelle rytmar med stigning, blomstring og nedgang. Det religiøse grunnsynet i A Study of History gjorde verket særleg populært i USA, ettersom Toynbee avviste både den greske humanismen og opplysningstida si tru på menneskeheita si essensielle godheit, samstundes som han heldt den moderne nasjonalismen for å vere ein «falsk gud». Les meir …
Førre tre vekene:
Dagens skandinaviske artikkel
Slaget om Stalingrad fra 23. august 1942 til 2. februar 1943 sto mellom Tysklands Wehrmacht og Den røde armé fra Sovjetunionen. Med nær 2 millioner døde er slaget et av de blodigste i menneskehetens historie. Stalingrad var et transportknutepunkt, blant annet for Sovjetunionens tilgang til sine oljeforekomster i Kaukasus. Den tyske offensiven endte med nærkamp i bykjernen. Midt i november 1942 hadde de tyske styrkene presset den sovjetiske 62. armé sammen i to smale brohoder langs vestbredden av elven Volga, og hadde inntatt rundt 90 % av byens areal.
Den 19. november 1942 angrep sovjetiske styrker fra to sider i «operasjon Uranus». Etter fem dagers fremrykking av Den røde armé var Wehrmacht omringet, i og vest for Stalingrad. Om lag 250 000 tyske, rumenske og italienske tropper var sperret inne. Hitler beordret at 6. armé skulle holde Stalingrad. I begynnelsen av februar 1943 var de gjenværende tyske styrkene sterkt redusert, de hadde hverken mat eller ammunisjon, og overga seg. Av om lag 91 tusen soldater som gikk i krigsfangenskap kom knappe 6 tusen tilbake til Tyskland, resten døde i Sovjetunionen. Minst 40 tusen sivile døde under kampene, mens rundt 10 tusen sivile klarte å overleve i ruinene. Tyskland tapte store mengder utstyr og soldater i slaget, og maktet ikke senere å gjenvinne initiativet i krigen. ► Les mer her.
Systerprojekt
 |
Commons Felles medialager |
 |
Wikinytt Frie nyhende |
 |
Wiktionary Ordbok og synonymordbok |
 |
Wikifrasar Frie sitat |
 |
Wikibøker Frie bøker |
 |
Wikikjelda Frie kjeldetekstar |
 |
Wikispecies Artskart |
 |
Wikiversity Frie læremiddel |
 |
Meta-Wiki Wikimedia |
 |
Wikidata Fri kunnskapsbase |
 |
Wikivoyage Fri reisehandbok |
Visste du at …
- ... Prosjekt Runeberg har fått namnet sitt frå Finland sin nasjonaldiktar?
- ... familien Wedel Jarlsberg har vore eigarar av Jarlsberg hovudgard sidan 1683?
- ... gjensidig forståing mellom språk kan vera symmetrisk, der brukarane av kvart språk forstår kvarandre like lett, eller asymmetrisk, der brukarar av det eine språket kan forstå brukarar av det andre lettare enn omvendt?
- ... fjellkjeda Sierra Nevada de Santa Marta i Colombia er heimen til ei rekkje endemiske fugleartar og har ei rekkje fuglar kalla opp etter seg, som santamartakjerrsporv, santamartakolibri, santamartalauvgranskar, santamartamaurfugl, santamartamaurpitta, santamartaparakitt, santamartatapakulo, santamartasabelveng, santamartastifthale, santamartasmett, santamartatyrann og santamartatyrann?
- ... fjordingen er ein hesterase av norsk opphav?
Tilfeldige fakta frå nokre av artiklane våre
Om Wikipedia
Wikipedia er det største prosjektet til stiftinga Wikimedia. Oppslagsverket er fritt til å bruka her og elles. Det baserer seg i stor grad på dugnad, både når det gjeld skriving og retting, og du er velkommen til å delta. To av utgåvene er på norsk; denne nynorske wikipediaen og Wikipedia på bokmål og riksmål med meir enn 600 000 artiklar. Wikipedia finst også på nordsamisk. Wikipedia er støtta av gåver frå brukarane sine, og me tek gjerne imot bidrag.
Grunnprinsipp 
Spørsmål og svar Hjelp Skriva Endra Arbeidskontoret Samfunnshuset Kontakt
Wikipedia på andre språk
Skandinavisk og vestnordiske språk: bokmål · svenska · dansk · føroyskt · íslenska
Vestgermanske språk: Afrikaans · Alemannisch · Deutsch (tysk) · English · Frysk (frisisk) · Nederlands · Plattdüütsch (plattysk) · Scots (skotsk) · ייִדיש (jiddisch)
Keltiske språk: Gaeilge (irsk-gælisk) · Gàidhlig (skotsk-gælisk) · Cymraeg (walisisk) · Kernewek (kornisk) · Brezhoneg (bretonsk)
Baltiske og slaviske språk: беларуская (kviterussisk) · kaszëbsczi (kasjubisk) · latviešu (latvisk) · lietuvių (litauisk) · polski (polsk) · русский (russisk)
Finsk-ugriske språk: anarâškielâ (enaresamisk) · davvisámegiella (nordsamisk) · eesti (estisk) · suomi (finsk)
Inuittiske språk: kalaallisut (grønlandsk)