Engebret-rørsla
Engebret-rørsla (vanlegare: Engebret-bevegelsen) var eit nettverk av kvinnelege journalistar i Oslo. Nettverket eksisterte i rundt ti år frå det første møtet hausten 1974. Det siste møtet i regi av rørsla vart halde 18. mars 1985.[1]
Namnet fekk dei frå Engebret Café, den gamle samlingsstaden for Oslo-journalistane,[2] der møta vart haldne. Dei fem journalistane som tok initiativ til nettverket, var Gerd Benneche (Dagbladet)[a]; Reidun Kvaale (Aftenposten); Gerda Vislie (Aftenposten); Anne Lise Stafne (Dagbladet) og Harriet Eide (Dagbladet). Invitasjonen til første møte kom gjennom ein liten annonse i fagbladet Journalisten, oktober 1974. «Noe å snakke om?» var tittelen på annonsen, der kvinnelege journalistar vart inviterte til eit uformelt møte på Engebret café. På møtet 4. november 1974 var meir enn 60 kvinner til stades.[3]
Journalistyrket var på denne tida svært mannsdominert, og rørsla vart etablert som ein protest mot eksisterande strukturar og konvensjonar i yrket. Nettverket var ei debatt- og pressgruppe, som arbeidde for likestilling, hovudsakleg gjennom Norsk Journalistlag (NJ), men utan direkte tilknyting til journalistlaget. Dei ynskte å vera ei uformell rørsle.[4]
Tema som vart tekne opp var krav om likeløn og betre arbeidsvilkår, og spørsmålet om det fanst ein eigen kvinneleg journalistikk vart drøfta. Etterkvart tok fleire av deltakarane verv i journalistlaget, som dermed fekk sin første kvinnelege faglege sekretær, nestleiar og leiar. I 1981 vart NJ sitt likestillingsutval oppretta, og i 1983 vart det fatta vedtak om kjønnskvotering.[5] Likestillingsarbeidet vart no ivaretatt av Norsk Journalistlag, og Engebret-rørsla vart oppløyst.[6]
- Bevegelsen hadde sitt tyngdepunkt i årene -74 til -80, så døde den gradvis ut. Men det betyr ikke at kampen døde hen, den bare flyttet seg. Anne Lise Stafne (2007).[7]
Merknadar endre
- ↑ Nokre kjelder, til dømes Møst og Tovsen, nemner ikkje Benneche, medan Lindstad og Utheim nemner henne som ein av initiativtakaranene. Utheim omtaler henne til og med som ein viktig person i oppstarten av rørsla, av di ho var jurist, og allereie hadde tillitsverv i NJ
Kjelder endre
- Lindstad, Siri (9. oktober 2009). «Ingen selskapsklubb».
- Møst, Aage, red. (1994). Oslo journalistklubb 100 år : 1894-1994 : festskrift. ISBN 8299325102. [e-bok frå nb.no]
- Stafne, Anne Lise (24. mai 2007). «Engebretbevegelsen».
- Tovsen, Marit (1985). Kvinner i media. [e-bok fra bokhylla.no]
- Utheim, Maria (2009). Engebret-bevegelsen : likestilling, påvirkning og fagforeningsarbeid (PDF). Oslo. [masteroppgave i journalistikk]
- Denne artikkelen bygger på «Engebret-bevegelsen» frå Wikipedia på bokmål, den 12. mars 2017.