Kvantisert virvel
Ein kvantisert virvel er eit type strøymingsmønster som ein kan få i superflytande væsker.
Lars Onsager føresåg desse kvantevirvlane i 1947 i samband med superflytande helium. Onsager peikte òg ut at kvantiserte virvlar skildrar sirkuleringa i superflytande væsker og gjetta på at stimuleringa av dei er det som skapar faseovergangar i superflytande væsker. Desse ideane til Onsager vart vidare utvikla av Richard Feynman i 1955[1] og i 1957 vart dei nytta til å skildre magnetisk fasediagram av type-II superleiarar av Aleksej Abrikosov[2] i 1950-åra.
Kvantiserte virvlar er observert eksperimentelt i type-II-superleiarar, flytande helium og atomiske gassar (sjå Bose-Einstein-kondensat).
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Quantum vortex» frå Wikipedia på engelsk, den 27. oktober 2013.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- ↑ Feynman, R. P. (1955). «Application of quantum mechanics to liquid helium». Progress in Low Temperature Physics. Progress in Low Temperature Physics 1: 17–53. ISBN 978-0-444-53307-4. doi:10.1016/S0079-6417(08)60077-3.
- ↑ *Abrikosov, A. A. (1957) "On the Magnetic properties of superconductors of the second group Arkivert 2012-08-05 ved Archive.is", Sov.Phys.JETP 5:1174-1182 and Zh.Eksp.Teor.Fiz.32:1442-1452.