Suluøyane

(Omdirigert frå Sulu-øyane)

Suluøyane er ei øygruppe som høyrer til Filippinane, med Basilan og Sulu som dei to største øyane. Øyane ligg like sør for Suluhavet og nord for Celebeshavet.[1] Dei er ein del av den større øygruppa Mindanao, og omfattar provinsane Basilan, Sulu og Tawi-Tawi. Øygruppa blir derfor av og til omtalt som Basulta, avleidd frå fyrstestaving til kvart provinsnamn. Det totale arealet til øygruppa er på 3 861 kvadratkilometer.

Suluøyane
øygruppe
Frå Basilan
Land  Filippinane
Del av Mindanao
Kart
Suluøyane
6°N 121°E / 6°N 121°E / 6; 121
Wikimedia Commons: Sulu Archipelago
Oversiktskart med dei større øyane i gruppa.
Den filippinske provinsen Sulu, sentralt i Suluøyane.

Øyane er danna av ein undervassrygg som er blitt løfta opp gjennom vipping av ei jordskorpeplate.[2][3] Basilan, Jolo, Tawitawi og andre øyar i gruppa er utdøydde vulkanar frå sørdelen av ryggen. Øyrekkja dannar ei viktig migrasjonsrute for fuglar.

Fram til 1917 utgjorde Suluøyane eit sjølvstendig sultanat, Sultanatet Sulu, som på 1700-talet også kontrollerte den større øya Palawan i nord, nordaustlege delar av Borneo og ZamboangahalvøyaMindanao.

Dei største kommunane i området ligg på øya Jolo. Urfolksgrupper på øyane er tausugfolk og ulike grupper samalfolk (eller samafolk). Tausug er eit utbreidd språk i øygruppa, både som fyrste- og andrespråk. Yakan er eit utbreidd språk på Basilan. Det blir også tala fleire dialektar av sinama i heile øygruppa, frå Tawi-Tawi-øyane til Mapun-øyane, kysten av Mindanao og vidare.

Geografi endre

 
Bajau-styltehus på Basilan.
 
Panguanøya den siste øya i øygruppa før grensa mellom Filippinane og Malaysia.

Øygruppa kan delast inn i fleire mindre grupper, for det meste rundt hovudøyane Basilan, Jolo og Tawi-Tawi. Det finst også andre grupper.

Basilangruppa endre

  • Basilan
  • Pilas

Jologruppa endre

Keenapusangruppa endre

Laparangruppa endre

Pangutarangruppa endre

Sibutugruppa endre

Tapulgruppa endre

Tawi-Tawi-gruppa endre

Andre endre

Kjelder endre

  1. C.Michael Hogan. 2011. "Celebes Sea". I P. Saundry & C. J. Cleveland (red.). Encyclopedia of Earth. National Council for Science and the Environment. Washington, D.C.
  2. Scott, William Henry (1984). «1. Archeology». Prehispanic Source Materials for the Study of Philippine History. Quezon City: New Day. ISBN 971-10-0227-2. 
  3. Wernstedt, Frederick L.; Spencer, Joseph Earle (1967). The Philippine Island world: a physical, cultural, and regional geography. University of California Press. s. 37. ISBN 978-0-520-03513-3.