Ålen kompani

Ålen kompani var ei gammal norsk militæravdeling.

Då Gustav Vasa på 1500-talet skipa dei fyrste ståande svenske avdelingane i Dalarnas skoger, måtte det svarast med same mynt frå norsk side. Svenskane kom under sjuårskrigen (1563-70) ned frå Skardørene. Det gjaldt å skrapa saman det ein hadde av mannskap i dalane nedanfor, for å hindre at svenskane tok Trondheim, slik dei gjorde det i denne krigen. Generalløytnant Jørgen Bjelke omtalar kompaniet i operativ verksemd under gjenerobringa av Jemtland i 1657, då leia av ein bondekaptein.

Det er mogleg at behovet for mannskap verka konservarande på den sosiale strukturen i dei bygdene det gjaldt. Det har ein døme på lenger nord i Trøndelag, der den prøyssiske offisersætta Klüwer bokstaveleg talt levde utanfor lova.

Bakgrunnsstoff

• Generalløytnant Jørgen Bjelkes selvbiografi, Københamn 1890.