Les Très Riches Heures du duc de Berry
Les Très Riches Heures du duc de Berry, som på norsk tyder 'dei rikaste timene til hertugen av Berry', er ei rikt illustrert tidebok som den franske hertugen Jean den fyrste av Berry tinga av dei nederlandske målarbrørne Paul, Jean og Herman de Limbourg i 1412. Brørne fekk ikkje gjort boka ferdig før hertugen døydde av pest i 1416, og arbeidet med illustrasjonane vart fullført av Jean Colombe for hertugen Charles den fyrste av Savoie i tida mellom 1485 og 1489.
Les Très Riches Heures du duc de Berry er rekna som juvelen av dei tidebøkene (livres d'heures) som er teke vare på frå mellomalderen. Tidebøker var basissamlingar av dei tekstane, bønar og salmar, som var rekna for naudsynte for å kunne praktisere den kristne (katolske) trua. Men sjølv om dei hadde illustrasjonar som samsvarte med teksten, var ikkje motiva berre strengt religiøse. Mellom anna synte bilete for kvar månad det som var typisk for månaden, illustrert med arbeidsscener og/eller festsscener. Av di mange av desse illustrasjonane har både småkårsfolk og adel i ulike landskap som tema, gjev tidebøkene innsyn i tilhøva i mellomalderen. Det var slike bøker som var dei mest vanlege illustrerte (illuminerte) bøkene i denne tida, og kvar bok var unik med omsyn til illustrasjonar.
Månadsbileta i Les Très Riches Heures du duc de Berry endre
-
Månadsbilete for januar. Hertugen av Berry, som sit nedst til høgre med ryggen mot elden, har invitert sine næraste og hoffolka for at dei i byrjinga av året skulle takke han med gåver for at han gav dei vern, slik høvisk framferd kravde. -
Månadsbilete for februar presenterer det harde livet for bonden i vintersesongen. -
Månadbilete for mars. Våronna er i gang, jorda vert pløgde, vinstokkar pleia. Slottet er Lusignan i Poitou, ein av dei residensane hertugen sette mest pris på. -
Månadsbiletet for april syner i forgrunnen til venstre to som trulovar seg. -
Månadsbiletet for mai syner fyrstemai-festen, som i dei dagane var ein fest for kjærleiken. Etter tradisjonen skulle prinsar og adelsmenn dra ut i ein skog i nærleiken for å kutte kvister til dekorasjon av hus og gater. -
Månadsbiletet for juni går føre seg på bredda av elva Seinen og syner slåttonna. Ein kan sjå Palais de la Cité med Sainte-Chapelle (til høgre) i Paris. -
Månadsbiletet for juli presenterer likeeins jordbruksarbeidet. No vert kveiten slått og sett i såte. Slottet med dei blå takpannene ligg i Poitiers og vart reist av hertugen av Berry på slutten av trettenhundretalet. -
Månadsbiletet for august syner fuglejakt med falk; ein falkoner med jaktfalken på armen held ein lang stokk for å slå på tre og buskar og få fuglane til å lette for at falken kan take dei. Elles er å sjå folk som laugar seg i elva, medan det på andre sida av elva vert arbeida på eit jorde. -
Månadsbiletet for september syner innhaustinga av vindruene. -
Månadsbiletet for oktober er frå bredda av elva Seinen, og syner mellom anna horving og såing. Ein figur som ser ut som ein bogeskyttar er sett opp på jordet attmed elva for å skremme vekk fuglane. Slottet med festningsverk er Louvre. -
Månadsbiletet for november syner ein bonde som førar grisar ut i eikeskogen for å fôre dei med eikenøtter, som var ei kjend scene frå livet på landsbygda. Han har med seg ein stokk for å slå ned eikenøttene frå greinene. -
Månadsbiletet for desember. Den siste månaden i året er illustrert ved ei jaktscene; bikkjene kastar seg over villsvinet.
