Vladimir Makovskij

Vladimir Jegorovitsj Makovskij (7. februar 184621. februar 1920) var ein russisk kunstmålar og kunstsamlar.

Vladimir Makovskij

Statsborgarskap Det russiske imperiet, Sovjet-Russland
Fødd 26. januar 1846
Moskva
Død

21. februar 1920 (74 år)
St. Petersburg

Yrke kunstmålar
Sjanger sjangerkunst
Medlem av Peredvizjnikij
Far Egor Makovsky
Vladimir Makovskij på Commons

Bakgrunn

endre
Marknad i Poltava

Makovskij vart fødd i Moskva, som son av ein kunstsamlar. Faren, Jegor Ivanovitsj Makovskij, var ein av grunnleggarane av Moskva kunstskule. Vladimir hadde to brør, Nikolaj og Konstantin Makovskij, og ei syster, Aleksandra. Alle var berømte kunstmålarar. Vladimir studerte ved Moskvas skule i måling, bilethogging og arkitektur. Han fullførte studiane sine i 1869. Det påfølgjande året var han ein av grunnleggarane av Forbundet for vandrande kunstutstillingar, også kalla Peredvizjnikij. Mange års framifrå arbeid bringa han fram til ein leiarposisjon i forbundet.

Velgjeraren, 1874

Realisme-målar

endre

Makovskij sine verk vart oppfatta som gjennomgåande humoristiske, eller med ein grovkorna ironi og avsky. I 1870-åra handla måleria hans i første rekke om folk i småbyen. Måleria Fruktpreservering (1876), Gratulanten (1878) og Druesaft-seljaren (1879), skildrar ulike scener der stemninga er nøyaktig avstemt, ofte lett lattervekkande. Andre av verka hans, så som Velgjeraren (1874) og Straffangen (1878) er djupfølt, sosialt medvitne. I desse kritiserer Makovskij aristokratiets falske sympatiar andsynes dei fattige. Eller han rettar merksemda mot undertrykkinga og forfølginga som tsaren sitt politi stod for.

På 1880-talet, tida for russisk «demokratisk» kunstmåling, laga Makovskij fleire av sine mest oppskatta verk. Nokre av Makovskijs fremste verk frå denne perioden er I forværelset til forliksrådet (1880), Bank-kollapsen (1881) og Den frigjevne fangen (1882).

Tsarina Maria Feodrovna. Gatsjina-palasset, 1885

Lærar. Samfunnskritikk. Portrettmålar

endre

I 1882 fekk Makovskij ei stilling som professor ved Moskvas skule i måling, bilethogging og arkitektur, etter Vasilij Perovs død. Der underviste han i tolv år. Han vart då i 1894 leiar ved studioet for sjangermåleri ved St. Petersburgs kunstakademi, arbeidde der sidan.

Frå slutten av 1880-åra begynte Makovskij å lage meir dystre verk. Svært viktige arbeid frå den perioden er På bulevarden (1888) og Du skal ikkje gå (1892). Han var elles ein dyktig portrettmålar, og han laga illustrasjonar til bøker.

På 1900-talet

endre

Etter den første russiske revolusjonen, måla Makovskij 9. januar 1905, på Vasiljev-øya der han skildrar væpna politi som skyt på forsvarslause menneske. I eit anna måleri, Ofringane på Khodyn-marka (viser til då tusen menneske mista livet under kruningsseremonien av tsar Nikolaj II), stod han atter kompromisslaust på det undertrykte folkets side. Etter Oktoberrevolusjonen i 1917 tok han del i å føre tradisjonane i realismen over i dei tidlege stadium av den sosialistiske realismen.

Makovskij døydde i Petrograd.

Kjelder

endre

Bakgrunnsstoff

endre
  Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Vladimir Makovskij