Berta

Berta og Berte, med Bertha og Berthe som andre vanlege skrivemåtar, er kvinnenamn av fleire moglege opphav. Berta og Berte har norsk namnedag den 31. august, medan Berta også har svensk namnedag den 8. februar.

Avleiing

Namna blir vanlegvis sett i samnaheng med gammalhøgtysk ber(a)ht, 'lysande' eller 'vidkjend'. Ordet er kjend frå namnet og namneleddet Bert og -brecht. Gudinna Berchta eller Perchta har same opphavet. Bjarte er eit mannsnamn av norrønt opphav med ei liknande tyding.

I nordisk samanheng kan namnet òg knytast til Birgitta med liknande avleidde namneformer, som Berit og Birte.

Bert(h)ina og Bertine er avleidde former av namnet.

Bruk

Bert(h)a var mykje brukt ved slutten av 1800-talet. Bruken avtok fram mot 1950-talet, og det har sidan vore uvanleg. I 2009 var namnet brukt av til saman 1 208 norske kvinner. 488 heitte Bertha, 376 Berta, 178 Berthe og 166 Berte.

Operasongaren Berta Morena.

Namneberarar

Heilage Bertha av Kent (539–ca. 612), dronning og kristnar av Kent
Heilage Bertha av Avenay (d. ca. 690), frankisk abbeddisse
Salige Bertha av Laon (d. 783), frankisk dronning, også kjend som Bertrada
Heilage Bertha av Blangy (644-ca. 725)
Heilage Bertha av Bingen (d. ca. 757), tysk adelskvinne og helgen
Bertha av Holland (ca. 1055–1093), fransk dronning
Bertha av Sulzbach (ca. 1110-1159), bysantinsk keisarinne

Berte Canutte Aarflot (1795–1859), norsk forfattar
Berthe Morisot (1841–1895), fransk impresjonistisk maler
Bertha von Suttner (1843–1914), austerriksk pasifist og nobelprisvinnar
Bertha Hansen (1870–1963), norsk offiser i Frelsesarmeen
Bertha Surtees, Dame Phillpotts (1877–1932), britisk språkforskar og litteraturhistorikar
Bertha Marie Helgestad (1880–1973), norsk sjukepleiar
Berthe Sylva (ca. 1886–1941), fransk songar
Bertha Ræstad (1887–1959), norsk skodespelar
Berte Rognerud (1907–1997), norsk stortingspolitikar
Berte Rommetveit (f. 1977), norsk artist

Kjelder

«Berta» i Store norske leksikon, snl.no.
«Bertha» ved behindthename.com