Blod

spesialisert kroppsvæske i dyr

Blod er ei væske som sirkulerer i blodårene til dyr og menneske. Det er sett saman av blodplasma og blodlekamar. Blodet fraktar oksygen og næringsstoff til cellene og avfallsstoff vekk. Det blir pumpa rundt i kroppen av hjartet.

Raude blodceller.

Blodet får raudfargen sin frå hemoglobin i dei raude blodlekamane. Blodet inneheld òg kvite blodlekamar som går til åtak på framande organismar i kroppen.

Menneske kan ha ulike blodtypar. Desse blir klassifisert i ulike system, som ABO-systemet og Rh-systemet.

Det finst tre hovudtypar av blodlekamar:

  • Raude blodlekamar (transporterer oksygen frå lungene til cellene rundt omkring i kroppen)
  • Kvite blodlekamar
  • Blodplater (stansar blødningar)

Blod som mat

endre

Dyreblod vert brukt som i ulike matrettar, mellom anna blodpudding og blodpølse. Medan blodet til slike rettar helst kjem frå slakta dyr, finst det også døme på at ein tappar blod frå levande dyr og drikk det, som blant dei kveghaldande masaiane. I religionar som islam og jødedommen er det tabu å eta mat som inneheld blod. I desse er det viktig å tappa ut alt blodet når ein slaktar.

Kjelder

endre

Bakgrunnsstoff

endre
  Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Blod
  • Blod i Store Medisinske Leksikon
  Denne biologiartikkelen er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.