Champasak-fylket
Champasak (også skrive Champassak eller Champasack, laotisk ຈຳປາສັກ) er eit fylke sørvest i Laos. Det er det sørlegaste fylket i landet, og blant dei fire austlegaste. Fylket ligg nær grensa til Thailand og Kambodsja. Innbyggjartalet er 694 023 (per 2015).
| Champasak ຈຳປາສັກ | |||
| fylke | |||
 | |||
| Land |  Laos
| ||
|---|---|---|---|
| Hovudstad | Pakse | ||
| Areal | 15 415 km² | ||
| Folketal | 694 023 (2015) | ||
 Champasak-fylket 14°52′57″N 105°50′33″E / 14.8825°N 105.8425°E | |||
 | |||
 | |||
| Wikimedia Commons: Champasak Province | |||
Fylkeshovudstaden er Pakse, men har namn etter Champasak, den tidlegare hovudstaden i Kongedømet Champasak. Champasak har hatt ei sentral rolle i historia til Siam and Laos, som åstad for fleire slag.[1] Kulturarva i området omfattar gamle tempel og fransk koloniarkitektur. Champasak har rundt 20 wat-ar, eller tempel, som Wat Phou, Wat Luang og Wat Tham Fai. Irrawaddidelfinar og mange fossar i provinsen er viktige turistmål.[1]
Geografi endre
Champasak-fylket har eit areal på 15 415 km².[2] Mekong dannar ein del av grensa til Thailand før ho tek ein krapp sving vestover. Deretter snur ho mot og renn søraustover gjennom fylket og ned til Kambodsja. Fylkeshovudstaden Pakse ligg langs hovudvegen i landet, Riksveg 13.
Historie endre
Champasak utgjorde ein del av Lan Xang, eit av dei største rika i Søraust-Asia frå 1354 til 1707. Kongedømet Champasak fekk sin fyrste konge i 1713. I 1904 blei kongen omgjort til guvernør av den franske kolonimakta. I 1946 blei kongedømet omgjort til provins.
Den noverande fylkeshovudstaden Pakse blei etablert av franske styresmakter i 1905, som ein administrativ utpost på staden der Xe Don (eller Don-elva) møter Mekong.[3] Kolonitida er gjenspegla i arkitekturen i byen.[1][4]
Natur og verneområde endre
Xe Pian nasjonale verneområde ligg søraust i Champasak. Det fekk status som naturvernområde i 1993. Arealet er 2 665–3 418 kvadratkilometer.[5] Verneområdet ligg også delvis i nabofylket Attapeu. Dong Hua Sao nasjonale verneområde ligg aust i fylket. Eit senter for vern av den truga irrawadidelfinen ligg på grensa til Kambodsja. Denne ferskvassdelfinen, kjend som pakha på laotisk, finst berre langs denne strekningen av Mekong.[1]
-
Si Phan Don -
Liphi-fossen -
Khone Phapheng-fossane
Administrativ inndeling endre
Champasack er delt inn i 10 distrikt.
- Pakse ປາກເຊ
- Sanasomboon ຊະນະສົມບູນ
- Bachiangchaleunsook ບາຈຽງຈະເລີນສຸກ
- Paksong ປາກຊ່ອງ
- Pathoomphone ປະທຸມພອນ
- Phonthong ໂພນທອງ
- Champasak-distriktet ຈຳປາສັກ
- Sukhuma ສຸຂຸມາ
- Moonlapamok ມູນລະປະໂມກ
- Khong
Plassering blant nabofylke endre
Kjelder endre
- Fotnotar
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «Destination: Champasack Province Destination». Laos Tourism Organization. Arkivert frå originalen 14. oktober 2012. Henta 1. november 2012.
- ↑ «Champasack Province». Lao Tourism. Arkivert frå originalen 14. oktober 2012. Henta 1 December 2012.
- ↑ Burke & Vaisutis 2007, s. 255.
- ↑ The Lao National Tourism Administration. «Champassak Province». Ecotourism Laos. GMS Sustainable Tourism Development Project in Lao PDR. Arkivert frå originalen 28. oktober 2012. Henta 1 December 2012.
- ↑ «Xe Pian NBCA». Greater Mekong Subregion Ecotourism Laos: Sustainable Tourism Development Project in Lao PDR. Arkivert frå originalen 27. oktober 2014. Henta 12. desember 2014.
- Denne artikkelen bygger på «Champasak Province» frå Wikipedia på engelsk, den 27. juli 2018.
- Wikipedia på engelsk oppgav desse kjeldene:
- Bibliografi
- Burke, Andrew; Vaisutis, Justine (2007). Laos 6th Edition. Lonely Planet. s. 255–56. ISBN 9781741045680.
- Bush, Austin; Elliot, Mark; Ray, Nick (1 December 2010). Laos 7. Lonely Planet. s. 12–. ISBN 978-1-74179-153-2.
- Mansfield, Stephen; Koh, Magdalene (1 September 2008). Laos. Marshall Cavendish. s. 10–. ISBN 978-0-7614-3035-3.
- Delar av denne artikkelen bygger på «Kingdom of Champasak» frå Wikipedia på engelsk, den 11. august 2018.