Danningsroman

Danningsroman er ein romantradisjon der ein skildrar livsløpet til hovudpersonen, med prøvinga og modning fram til ein oppnår «danning».

Omgrepet Bildungsroman stammar frå tysk opplysingstid, og blei introdusert av filologen Johann Carl Simon Morgenstern. På engelsk og fleire andre språk brukar ein det tyske ordet Bildungsroman.

Danningsromanen som sjanger har forløparar i litteratur frå antikken og mellomalderen, men voks fram samtidig med romanen som sjanger på 1700-talet. Etter Goethe er det eit karakteristisk trekk ved sjangeren at innhaldet i danninga blir problematisert.

Kjende danningsromanar

• Kyroupaidia av Xenofon
• Parzifal av Wolfram von Eschenbach (1200–1210)
• Tom Jones av Henry Fielding (1749)
• Geschichtes des Agathon av Christoph Martin Wieland (1766–1767)
• Den unge Werthers lidelser av Johann Wolfgang von Goethe (1774)
• Anton Reiser av Karl Philipp Moritz (4 bd., 1785–90)
• Wilhelm Meisters læreår av Johann Wolfgang von Goethe (1795–1796)
• David Copperfield av Charles Dickens (1849–1850)
• Store forventninger av Charles Dickens (18601861)
• Huckleberry Finn av Mark Twain (1884)
• Demian av Hermann Hesse (1919)
• Siddhartha av Hermann Hesse (1922)
• Narsiss og Gullmunn av Hermann Hesse (1930)
• Usynlig mann av Ralph Ellison (1952)

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Dannelsesroman» frå Wikipedia på bokmål, den 2. juli 2023.
  • Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:
• Litteraturvitenskapelig leksikon. Kunnskapsforlaget, 1997

Bakgrunnsstoff

• Danningsroman; frå Bibliotekarstudentens nettleksikon om litteratur og medier (pdf-fil)