En passant (uttalt en passan, frå fransk «i forbifarten») er eit sjakktrekk der en bonde under visse høve kan slå ein annan utan å plassere seg på same feltet på bonden som vert slått. En passant, uttalt angpassan, vert òg bruka i daglegspråket om noko som skjer 'i forbifarten' eller 'med det same'.
Ein sjakkspelar A kan slå en passant straks etter at den andre spelaren, B, har flytta ein av bøndene sine to felt fram og hamna rett ved sida av ein av A sine bønder. Om B berre hadde gått eitt felt framover, ville A kunne slått bonden på vanleg måte. En passant-regelen tillet spelaren å gjere dette mottrekket likevel, som om B berre hadde gått eitt felt fram. A må utføre en passant-trekket umiddelbart etter at B har flytta bonden to felt fram – dersom han gjer eit anna trekk, mistar han dette høvet.
Eksempel på en passant:
|
|
|
|
| Svart flyttar sin bonde fra f7 til f5
|
|
|
|
| Kvit slår bonden som om han hadde flytta til f6
|
|
En passant-regelen kom som ein følgje av at to-stegsregelen, som gjer at bonden kan opne med to steg, var meint for å få bøndene fortare i kamp, ikkje for at dei skulle kunne unngå kamp.
