Encyclopédie
Encyclopédie, ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers var eit tidleg leksikon som blei gjeve ut i Frankrike mellom 1751 og 1772. Hovudredaktørar for verket var Denis Diderot og Jean le Rond d'Alembert.
Encyclopédie | |||
| |||
Forfattar(ar) | Denis Diderot, Jean le Rond d'Alembert, Louis de Jaucourt, Étienne Bonnot de Condillac, Charles Bossut, Georges-Louis Leclerc de Buffon, Louis Jean-Marie Daubenton, Paul Henri Thiry d'Holbach, Anne Robert Jacques Turgot, Voltaire, Jean-Jacques Rousseau, Jean Jodin | ||
---|---|---|---|
Språk | fransk | ||
Sjanger | ensyklopedi | ||
Utgjeven | 1751, 1772 | ||
Forlag | André Le Breton |
Eit år etter at første band kom ut blei verket midlertidig forbode, men allereie året etter, i 1753, kunne utgjevinga halda fram. Frå først av var verket ei omsetjing Ephraim Chambers si engelske Cyclopaedia, or Universal Dictionary of Arts and Sciences, som kom ut i 1728 i to band, men etterkvart blei Encyclopédie kraftig utvida og politisert med mange liberale og progressive idear. Ved avsluttinga i 1772 omfatta verket 17 band tekst og 11 band med bilete og teikningar.
Mange framtredande personar bidrog til verket, mellom dei Jean-Baptiste Bourguignon d'Anville, Georges Louis Buffon, Antoine Louis (konstruktør av den første giljotinen), baron de Montesquieu, Jean-Jacques Rousseau og Voltaire. Bidragsytarae blei omtalte som encyclopédistes. Verket spelte ei viktig rolle i den intellektuelle tankegangen som førte fram til den franske revolusjonen. Nokre artiklar snakka om å endra sosiale og politiske institusjonar som ville betra samfunnet for alle.[1] Sidan verket var skrive på fransk som på den tida var eit viktig språk intellektuelt, diplomatisk og administrativt, kunne mange europearar ta til seg ideane i verket.[2]
Bakgrunnsstoff
endre- Nettstader
- Nettversjon på fransk
- Nettversjon med engelsk grensesnitt
- Encyclopédie, ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers på Fransk Wikisource
- Litteratur om Encyclopédie
- Anne Beate Maurseth Opplysningens sjonglør Denis Diderot 1713-1784, 2005 ISBN 82-92622-01-2
- Robert Darnton The Business of Enlightenment: A Publishing History of the Encyclopédie, 1775-1800 Cambridge 1979 ISBN 0674087860
Kjelder
endre- Fotnotar
- Kjelder
- Spielvogel, Jackson J, Western Civilization, Boston: Wadsworth Cengage Learning, 2011, ISBN 0-495-89733-7
- Magee, Bryan, The Story of Philosophy, New York: DK Publishing, Inc., 1998, ISBN 0-7894-3511-X
- Denne artikkelen bygger på «Encyclopédie» frå Wikipedia på bokmål, den 28. oktober 2016.