Gamlebyen i Lviv
Gamlebyen i Lviv (ukrainsk Старе Місто Львова, Stare misto Lvova; polsk Stare Miasto we Lwowie) er det historiske sentrumet av byen Lviv i Ukraina, anerkjend som ein «statshistorisk-arkitektonisk heilagdom» i 1975.[1]
 | |||
| Land | Ukraina | ||
|---|---|---|---|
 | Innskriven ved UNESCOs 22. sesjon i 1998. Referansenr. 865. | ||
| Kriterium: | CULTURAL: II, V | ||
| Sjå òg | Verdsarvstader i Europa | ||
| Bakgrunnsstoff | Gamlebyen i Lviv ved unesco.org | ||
Historie endre
Danylo Romanovitsj, fyrsten av Galitsj-Volynia, bygde eit slott til sonen sin Lev i 1256. Kort tid etter at fyrstane døydde ut, kom regionen under polsk styre i 1349. Kong Kasimir den store gav Lwów Magdeburgrettar i 1356. Jan II Kasimir av Polen grunnla Universitetet i Lviv i 1661. Etter den fyrste delinga av Polen var Lviv hovudstad i Kongeriket Galizia og Lodomeria og den fjerde største byen i Habsburgmonarkiet frå 1772 til 1918. Under Den andre polske republikken blei Lwów hovudstad i Lwów voivodskap. Frå 1939 til 1941 og sidan 1944 høyrde byen til Sovjetunionen. Sidan 1991 har byen Lviv vore ein del av det uavhengige Ukraina.
UNESCO endre
Sidan 1998 har gamlebyen i Lviv vore oppført på UNESCO si verdsarvliste. Den 5. desember 1998, under den 22. samlinga i Verdsarvskomiteen i Kyoto i Japan, blei Lviv føydd til verdsarvlista. UNESCO gav følgjande forklaring av valet:[2]
- Kriterium II: I sin bystruktur og arkitektur er Lviv eit framifrå eksempel på samanblanding av dei arkitektoniske og kunstnariske tradisjonane i Aust-Europa med dei i Italia og Tyskland.
- Kriterium V: Den politiske og kommersielle rolla til Lviv tiltrekte ei rekkje etniske grupper med forskjellige kulturelle og religiøse tradisjonar, som etablerte separate, men innbyrdes avhengige, samfunn i byen, som det framleis er synlege teikn på i det moderne bybilete.
Området for det historiske sentrumet dekkjer 120 hektar av den gamle rus- og mellomalderdelen av byen, så vel som området omkring til Sankt Georgs-katedralen. Bufferområdet i det historiske sentrum, som er definert av dei historiske områdegrensene, er cirka 2,44 km2.[3]
Sjåverdigheiter endre
Utover dei lista elementa i tre store område er det ca. 2 000 andre historiske sjåverdigheiter og landemerke i gamlebyen, der 214 av det vert rekna som nasjonale landemerke.
- Zamkova hora (Det høge slottsfjellet) med ruinane av slottet for prinsane av Galizia.
- Byhus på marknadsplassen og Rådhuset i Lviv (1500- til 1800-talet)
- Potocki-palasset
- Stryjsky Park (1887)
- Operahuset i Lviv (1800-talet)
Heilage bygg:
- Den armenske Mariakatedralen (1356–1363)
- Den romersk-katolske domkyrkja til Marias overtaking (1360–1481)
- Tidlegare Stavropihija-kyrkja (1500-talet)
- Allehelgenskyrkja (tidlegare benediktinarkloster, 1597–1616)
- Den ortodokse Jomfru Marias himmelfartskyrkje (1591–1629)
- St. Andreas-kyrkja (tidlegare bernardinarkloster, 1600-talet)
- Den gresk-katolske Sankt Georgs-katedralen (1744–1770)
- Tidlegare Dominikanarkyrkja Corpus Christi (1700-talet)
- Beit Aaron We Israel-synagoga, 1924.
- Restar av den øydelagde Synagoga Den gylne rosa
Galleri endre
-
Potocki-palasset -
Komplekset til Himmelfartskyrkja er domineret av det 400 år gamle Korniakt-tårnet. -
Ei gate i den gamle bydelen i Lviv
Kjelder endre
- ↑ Declaration of Cabinet of Ministers of Ukrainian SSR in creation of the State Historic-Architectural Sanctuary in city of Lviv (official document)
- ↑ L'viv – the Ensemble of the Historic Centre, UNESCO – World Heritage. URL Accessed: 30. oktober 2006
- ↑ Lviv in UNESCO Arkivert 2009-03-07 ved Wayback Machine., www.lviv.ua. URL Vitja 23. desember 2008
- Denne artikkelen bygger på «Det historiske centrum i Lviv» frå Wikipedia på bokmål, den 17. august 2023.