Gamlebyen i Lviv
Gamlebyen i Lviv (ukrainsk Старе Місто Львова, Stare misto Lvova; polsk Stare Miasto we Lwowie) er det historiske sentrumet av byen Lviv i Ukraina, anerkjend som ein «statshistorisk-arkitektonisk heilagdom» i 1975.[1]
 | |||
| Land | Ukraina | ||
|---|---|---|---|
 | Innskriven ved UNESCOs 22. sesjon i 1998. Referansenr. 865. | ||
| Kriterium: | CULTURAL: II, V | ||
| Sjå òg | Verdsarvstader i Europa | ||
| Bakgrunnsstoff | Gamlebyen i Lviv ved unesco.org | ||
Historie
endreDanylo Romanovitsj, fyrsten av Galitsj-Volynia, bygde eit slott til sonen sin Lev i 1256. Kort tid etter at fyrstane døydde ut, kom regionen under polsk styre i 1349. Kong Kasimir den store gav Lwów Magdeburgrettar i 1356. Jan II Kasimir av Polen grunnla Universitetet i Lviv i 1661. Etter den fyrste delinga av Polen var Lviv hovudstad i Kongeriket Galizia og Lodomeria og den fjerde største byen i Habsburgmonarkiet frå 1772 til 1918. Under Den andre polske republikken blei Lwów hovudstad i Lwów voivodskap. Frå 1939 til 1941 og sidan 1944 høyrde byen til Sovjetunionen. Sidan 1991 har byen Lviv vore ein del av det uavhengige Ukraina.
UNESCO
endreSidan 1998 har gamlebyen i Lviv vore oppført på UNESCO si verdsarvliste. Den 5. desember 1998, under den 22. samlinga i Verdsarvskomiteen i Kyoto i Japan, blei Lviv føydd til verdsarvlista. UNESCO gav følgjande forklaring av valet:[2]
- Kriterium II: I sin bystruktur og arkitektur er Lviv eit framifrå eksempel på samanblanding av dei arkitektoniske og kunstnariske tradisjonane i Aust-Europa med dei i Italia og Tyskland.
- Kriterium V: Den politiske og kommersielle rolla til Lviv tiltrekte ei rekkje etniske grupper med forskjellige kulturelle og religiøse tradisjonar, som etablerte separate, men innbyrdes avhengige, samfunn i byen, som det framleis er synlege teikn på i det moderne bybilete.
Området for det historiske sentrumet dekkjer 120 hektar av den gamle rus- og mellomalderdelen av byen, så vel som området omkring til Sankt Georgs-katedralen. Bufferområdet i det historiske sentrum, som er definert av dei historiske områdegrensene, er cirka 2,44 km2.[3]
Sjåverdigheiter
endre
Utover dei lista elementa i tre store område er det ca. 2 000 andre historiske sjåverdigheiter og landemerke i gamlebyen, der 214 av det vert rekna som nasjonale landemerke.
- Zamkova hora (Det høge slottsfjellet) med ruinane av slottet for prinsane av Galizia.
- Byhus på marknadsplassen og Rådhuset i Lviv (1500- til 1800-talet)
- Potocki-palasset
- Stryjsky Park (1887)
- Operahuset i Lviv (1800-talet)
Heilage bygg:
- Den armenske Mariakatedralen (1356–1363)
- Den romersk-katolske domkyrkja til Marias overtaking (1360–1481)
- Tidlegare Stavropihija-kyrkja (1500-talet)
- Allehelgenskyrkja (tidlegare benediktinarkloster, 1597–1616)
- Den ortodokse Jomfru Marias himmelfartskyrkje (1591–1629)
- St. Andreas-kyrkja (tidlegare bernardinarkloster, 1600-talet)
- Den gresk-katolske Sankt Georgs-katedralen (1744–1770)
- Tidlegare Dominikanarkyrkja Corpus Christi (1700-talet)
- Beit Aaron We Israel-synagoga, 1924.
- Restar av den øydelagde Synagoga Den gylne rosa
Galleri
endre-
Potocki-palasset -
Komplekset til Himmelfartskyrkja er domineret av det 400 år gamle Korniakt-tårnet. -
Ei gate i den gamle bydelen i Lviv
Kjelder
endre- ↑ Declaration of Cabinet of Ministers of Ukrainian SSR in creation of the State Historic-Architectural Sanctuary in city of Lviv (official document)
- ↑ L'viv – the Ensemble of the Historic Centre, UNESCO – World Heritage. URL Accessed: 30. oktober 2006
- ↑ Lviv in UNESCO Arkivert 2009-03-07 ved Wayback Machine., www.lviv.ua. URL Vitja 23. desember 2008
- Denne artikkelen bygger på «Det historiske centrum i Lviv» frå Wikipedia på bokmål, den 17. august 2023.