Kalixälven
Kalixälven eller Kalix älv er ei elv i Norrbottens län i Sverige. Ho er 430 km lang[1] og nedbørområdet er 18 130 km²[2] og middelvassføringa er 290 m³/s.
| Kalixälven | |||
| Kalix älv | |||
| elv | |||
 | |||
| Land |  Sverige
| ||
|---|---|---|---|
| Län | Norrbotten | ||
| Nedslagsfelt | 18 130,1 km² | ||
| Lengd | 450 km | ||
| Vassføring | |||
| • middel | 290 m³/s | ||
| Munning | Bottenviken | ||
| - stad | Kalix | ||
| - koordinatar | 65°50′N 23°11′E / 65.833°N 23.183°E | ||
 Kalixälven 65°49′52″N 23°11′23″E / 65.831186°N 23.189735°E | |||
| Wikimedia Commons: Kalix River | |||
Elva byrjar i Kebnekajse-massivet i Kiruna kommun, og renn mot søraust gjennom landskapet Lappland. Ved Tärendö snur elva mot sør og renn gjennom Norrbotten. Ho munnar ut i Bottenviken søraust for Kalix. Dei viktigaste sideelvane er Kaitumälven, Tärendöälven og Ängesån.
Kalixälven er saman med Vindelälven, Torne älv og Pite älv ei av dei fire store elvane i Norrland som ikkje er utbygd til energiproduksjon. Det ligg fleire fosser og stryk i elva, derav dei største er Jockfallet og Linafallet.
Namnet er ei forsvensking av det nordsamiske namnet Gáláseatnu, som er danna av gállit = «vade» eller gálus = «sval» og eatnu = «stor elv». På Tornedalsfinsk vert kalla elva Kainhuun väylä, Kaihnuun väylä i den sørlege delen av elva, nedstraums frå Tärendö. Nord for Tärendö nyttar ein ofte Kaalas väylä eller/og Kaalas eno.
Elva var frå russisk side foreslått som grenseelv då Sverige måtte avstå Finland til Russland etter Finskekrigen i 1808-1809. Sverige ønskte at grensa skulle gå ved Kemi älv, og til slutt vart grensa trekt ved Torne älv, midtvegs mellom dei to.
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Kalixälven» frå Wikipedia på bokmål, den 18. juni 2012.
- Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:
- ↑ SMHI Vattendragsregistret (PDF), arkivert frå originalen (PDF) 21. juli 2006, henta 21. juli 2006
- ↑ Sveriges huvudavrinningsområden (PDF), arkivert frå originalen (PDF) 28. september 2018, henta 18. juni 2012