Knut Hermundstad (20. mai 188820. april 1976) var ein norsk folkehøgskulelærar, folkeminnesamlar, statsstipendiat og kulturarbeidar frå Valdres.

Knut Hermundstad
Statsborgarskap Noreg
Fødd 20. mai 1888
Død

20. april 1976 (87 år)

Hermundstad var fødd i enkle kår, som eldste sonen av grendeskreiar Håvard Knutsson Hermundstad, gjekk på Helgheim folkehøgskule i Sogndal kommune (1907–08) og tok lærarskule på Hamar 1908-11. Den fyrste lærarstillinga hans var i Etnedal kommune, og deretter ved framhaldsskulen i Øystre Slidre kommune 1915-1917. Etter det vart han lærar ved Valdres folkehøgskule 1917-1953, inntil han i ein alder av 65 vart statsstipendiat og kunne samla seg om kulturminnearbeid og folkeminnesamling på heiltid.

Hermundstad var formann i Valdres bygdeboknemnd 1949-68 og redaktør for 5 bind av bygdeboka. Vidare var han formann i styret for Valdres Folkemuseum, medlem av styret for Valdres Historielag frå 1932 til han døydde (leiar 1945-51). Her leidde han årbokredaksjonen 1933-1942. Han leidde avhaldslosjen Ungskogen 1920-27 og var fylkesleiar i Det Norske Totalavholdsselskap 1927, 1929 og 1930.

Som folkeminnesamlar debuterte han med «Gjætarliv i Valdres i gamal tid» i Tidsskrift for Valdres Historielag 1933. Boka Gamletidi talar vart gjeven ut av Norsk Folkeminnelag i 1936 som det fyrste av i alt 8 bind med Gamal Valdreskultur.

Han vart nemnt ut til statsstipendiat i 1954, fekk Kongens fortenestmedalje i gull i 1961, Norsk kulturråds pris for lokalhistorie i 1973, pris frå Nansenfondet, Asbjørn Klostermedaljen for avhaldsarbeidet og var æresmedlem i fleire organisasjonar.

Litteratur

endre

Av Hermundstad

endre
  • Gamletidi talar. Gamal valdreskultur, 1. 1936
  • «Valdresnaturen» I: Den norske turistforenings årbok 1939
  • Bondeliv : Samrødor og song etter Ragndi Moen. Gamal Valdres-kultur, 2. 1940
  • Litt kyrkjesoga frå Vang i Valdres. 1942 (Særtrykk fra Tidsskrift for Valdres Historielag 1940 og 1941)
  • I manns minne. Gamal Valdres-kultur, 3. 1944
  • Ættararv. Gamal Valdres-kultur, 4. 1950
  • Ættarminne. Gamal Valdres-kultur, 5. 1952
  • Valdres folkemuseum i 50 år. 1953
  • Valdres handelssoga : Med bilete : 60-års jubileumsskrift for Valdres handelsstands forening : 1892-1952. 1953 (= Valdres bygdebok, bd 4)
  • I kveldseta. Gamal Valdres-kultur, 6. 1955
  • Kvorvne tider : Gamal Valdres-kultur, 7. 1961
  • Valdres bygdebok, bd 5, del 1. 1964 (Hermundstad skreiv stoffet om jakt, fiske, reiseliv, handverk)
  • Øye stavkyrkje. 1965
  • Valdres bygdebok, bd 5, del 2. 1965 (Hermundstad skreiv stoffet om stølsbruk og industri)
  • St Tomaskyrkja på Fillefjell. 1966
  • Truer om villdyr, fangst og fiske. Gamal Valdres-kultur, 8. 1967
  • Høre stavkyrkje, bygd ikr. 1180. 1968
  • Vang stavkyrkje, truleg bygd ikr. 1175. 1969
  • Valdres bygdebok, bd 6. 1969 (Hermundstad skreiv stoffet om folkemusikk, misjonsforeninger og dissentere)
  • Villreinsjakt i Sør-Jotunheimen 1864-1899. 1972
  • Samversskikkar i Valdres. 1975
  • Dertil ei rekkje artiklar i Tidsskrift for Valdres Historielag, i Jul i Valdres, i Valdres folkehøgskules blad Vårvon, avisa Valdres og andre stader.

Om Hermundstad

endre
  • Festskrift til Knut Hermundstad = Tidsskrift for Valdres Historielag 1958
  • Minneskrift om Knut Hermundstad = Tidsskrift for Valdres Historielag 1977
  • «Kva Hermundstad skreiv, eit bibliografisk riss» I: Tidsskrift for Valdres Historielag 1977

Kjelder

endre