Kwaspråka er ei språkgruppe som blir snakka i dei søraustre delane av Elfenbeinskysten, i Ghana, Togo og Benin, og det sørvestre hjørnet av Nigeria. Namnet vart danna i 1885 av Gottlob Krause og brukt av Westermann (1952) og Greenberg (1963). Det er avleidd av ordet for 'folk' i mange av kwa-språka, ord som inneheld rota kwa. Kwa-språka er ei grein av volta-kongospråk som igjen er ei gren av niger-kongospråk.

Kwaspråk
Klassifisering: Nigerkongo
Voltakongo
Sør-voltakongo
Kwa-språk
Vidare inndeling:
Tala i:  Elfenbenskysten
 Ghana
 Togo
 Benin
 Nigeria
Område: Vest-Afrika
Talarar: ca. 21 millionar


Kart som viser utbreiinga av nigerkongo-språka. Kwagruppa er merka med grønt.

Bennett & Sterk (1977) har argumentert for at kwa opphavleg ikkje var ei gruppe av slektspråk, og dei gjer framlegg om å dele kwa-språka inn i tre grupper, jorubaspråk, igbospråk, medlemmar av benue-kongospråka, og dei «eigentlege» kwaspråka. Denne delmengda av kwaspråka blir no og då kalla for «nye kwa».

Kwaspråka kan delast inn i to grupper, nyo og vestbreiddespråk. Nyoguppa inneheld ca. 50 språk, framfor alt snakka i Ghana og sørlege Elfenbeinskysten, mellom anna akanspråka, ga-dangmespråka, anyi, baule, og potou-tanospråka (mellom anna guangspråk og logbaspråk).

Resten av kwaspråka blir kalla vestbreiddespråk fordi dei blir snakka på vestsida av Voltaelva i Ghana, Togo, Benin og sørvestre Nigeria. Av desse ca. 25 språka er gbespråka den største gruppa, med ca. 5 millionar talarar; andre språk er avatime, nyangbo-tafi og animere.

Sjå også

endre

Kjelder

endre
  • Bennett, Patrick R. & Sterk, Jan P. (1977) 'South Central Niger-Congo: A reclassification'. Studies i African Linguistics, 8, 241–273.
  • Hintze, Ursula (1959) Bibliographie der Kwa-Sprachen und der Sprachen der Togo-Restvölker (mit 11 zweifarbigen Sprachenkarten). Berlin: Akademie-Verlag.
  • Stewart, John M. (1989) 'Kwa'. I: Bendor-Samuel & Hartell (eds.) The Niger-Congo languages. Lanham, MD: The University Press av America.
  • Westermann, Diedrich Hermann (1952) Languages av West Africa (Handbook av African Languages Part II). London/New York/Toronto: Oxford University Press.

Bakgrunnsstoff

endre