Luster skipreide
Luster skipreide var ei av atten skipreider i Sogn.[1] Tidlegast kjende namnet er Dale skipreide, etter kyrkjestaden Dale som var tingstad, men etterkvar vart namnet skifta ut mot Luster (etter Lustrafjorden). Dale skipreide fanst òg i Sunnfjord.
Geografisk femna ho om fire kyrkjesokn som alle ligg i noverande Luster kommune:
- Nes sokn
- Dale sokn
- Fortun sokn
- Gaupne sokn (unnateke grenda Leirdal, som var ein eksklave til Marifjøra skipreide)
Gaupne vart overflytta frå Marifjøra skipreide då Dale len vart skipa 1565. Det er av den grunn at dei to naboskipreidene er så ujamne i storleik.
På Vestlandet vart skipreidene avløyste av tinglag først i begynninga av 1800-talet, og etterkvart vart grensene regulerte slik at dei samsvarte betre med sokne- og kommunegrensene. Einaste grenseendringa for Luster tinglag var at Leirdal 1840 vart overflytta frå Marifjøra tinglag, slik at sokne- og tinglagsgrensene fall saman.[2]