Marie Under

Marie Under (fødd 27. mars 1883 i Tallinn, død 25. september 1980 i Stockholm) var ein estisk lyrikar. Ho var ein av stiftarane av Den estiske forfattarforeininga i 1922.

Marie Under
Statsborgarskap	Det russiske imperiet, Estland, Sverige
Fødd	27. mars 1883 Tallinn
Død	25. september 1980 (97 år) Stockholm
Yrke	lyrikar, arkivar, omsetjar, skribent
Medlem av	Bayerische Akademie der Schönen Künste
Ektefelle	Artur Adson
Marie Under på Commons

Biografi

Marie Under gjekk på tysk privatskule og skreiv dei fyrste dikta sine på tysk medan ho jobba i ein bokhandel. 19 år gammal gifta ho seg med den estiske bokhaldaren Carl Hacker og flytta til Moskva, der dei fekk to ungar. Men ho vart forelska i den estiske kunstnaren Ants Laikmaa og han overtalde henne til å omsetje dikta til estisk, og sende dei til fleire aviser. I 1906 flytta ho tilbake til Tallinn, der ho i 1913 møtte Arthur Adson, som vart sekretæren hennar og samla dei fyrste dikta for utgjeving. I 1924 skilde ho seg frå Hacker og gifta seg med Adson.

Allereie då ho gav ut den fyrste diktsamlinga si, Sonetter i 1917, vart ho anerkjend som forfattar. Debututgjevinga hennar er sentrallyrisk og prega av tysk ekspresjonisme. Seinare tok ho opp sosiale og filosofiske problem. I 1942 kom samlinga Med sørgende munn som avspegla den tragiske skjebnen til Estland under den andre verdskrigen.

Frå 1944 budde Under i Sverige. Familien var nesten eit år i flyktningleir, før dei i 1945 flytta til Mälarhöjden og busette seg der. Utgjevingane derfrå viser både einsemd og heimlengsel. Eit utval av dikta hennar kom på svensk i 1963 med tittelen Vigilia.

Bibliografi

• Sonetid (1917)
• Eelõitseng (1918)
• Sinine puri (1918)
• Verivalla (1920)
• Pärisosa (1923)
• Hääl varjust (1927)
• Rõõm ühest ilusast päevast (1928)
• Õnnevarjutus (1929)
• Lageda taeva all (1930)
• Kivi südamelt (1935)
• Mureliku suuga (1942)
• Sädemed tuhas (1954)
• Ääremail (1963)

Kjelder

• Agder leser baltisk – Et møte med den baltiske litteraturen 2009, s. 47: Marie Under.
• Artikkelen om «Marie Under» på Wikipedia på engelsk.

Bakgrunnsstoff

• Estonian Literary Magazine (på engelsk) har fleire artiklar der Under er omtala Arkivert 2002-10-17 ved Wayback Machine.
• Marie Under i bilete Arkivert 2009-01-06 ved Wayback Machine.