Njuup
Njuup er ein musikktradisjon frå sererfolket med røter i ndut-riten, ein innviingsrite som sererungdommar må gå gjennom ein gong i livet ifølgje serer-religionen.[6]
| Njuup | |||
| Stilmessig opphav | Serer-religion (ndut-riten)[1][2][3][4] | ||
|---|---|---|---|
| Kulturelt opphav | Førhistorisk (religiøs) | ||
| Typiske instrument | Tama, perngel, lamb, qiin[5]), vokal, sabar, tromme | ||
| Undersjangrar | |||
| Mbalax[1][2] | |||
Historie
endreNjuup-songane har religiøs natur.[7] I stor delar av historia si blei njuup berre brukt i samband med ndut-ritualet. Njuup kjem frå den eldre ndut-stilen av lærdom. Unge sererguttar i ndut skulle laga religiøse melodiar under overgangsriten for å ta tankane sine vekk frå overgangsopplevinga, utvikla die estetiske evnene sine og forsterka åndeleigheta si. Tilbedinga av pangool, åndene til forfedrar og helgengar, påvirka ndut-songane, inkludert njuup.[7]
Moderne senegambiske kunstnarar som synger den reinaste forma av njuup på serer er mellom anna Rémi Jegaan Dioh[4][8] og Yandé Codou Sène.[9]
Njuup er ein forløpar for musikksjangeren mbalax. Mbalax-musikken oppstod då prominente senegalesiske kunstnarar, som Youssou N'Dour, byrja å inkludera njuup i verka sine.[3] Alle mbalax-artistar er sterkt påverka av njuup-tradisjonen. Senegalesiske artistar som spesialiserer seg på mbalax er mellom anna Mbaye Dieye Faye, Youssou N'Dour og Thione Seck.[3]
Kjelder
endre- ↑ 1,0 1,1 Sturman, Janet, The SAGE International Encyclopedia of Music and Culture, SAGE Publications (2019), p. 1926 ISBN 9781483317748 [1] (Retrieved 13 July 2019)
- ↑ 2,0 2,1 Connolly, Sean, Senegal, Bradt Travel Guides (2009), s. 27, ISBN 9781784776206 [2] (vitja 13. juli 2019)
- ↑ 3,0 3,1 3,2 The Culture trip : "Youssou N'Dour: An Unlikely Politician" (vitja 28. juni 2012)
- ↑ 4,0 4,1 Ferloo "Rémi Jegaan Dioh : Sur un air culturel et cultuel " Arkivert 2012-05-13 ved Wayback Machine. (vitja 28. juni 2012)
- ↑ Gravrand, Henry, "La civilisation seereer – Pangool, vol. 2, Les Nouvelles Editions Africaines du Senegal (1990), s. 48–49, ISBN 2723610551
- ↑ The Culture trip : "Youssou N'Dour: An Unlikely Politician" (vitja 28. juni 2012)
- ↑ 7,0 7,1 Gravrand, Henry Le Ndut dans « L'héritage spirituel sereer : valuer traditionnelle d'hier, d'aujourd'hui et de demain » Arkivert 2008-04-06 ved Wayback Machine., Éthiopiques nr. 31
- ↑ All Africa "Sénégal: Rémi Diégane Dioh présente samedi son CD dédié à Senghor"
- ↑ All Africa "Sénégal: Commémoration du dixième anniversaire du décès de Senghor – Les héritiers de Yandé Codou Sène et de Julien Jouga assurent les partitions"
- Denne artikkelen bygger på «Njuup» frå Wikipedia på engelsk, den 20. august 2024.
Bakgrunnsstoff
endre- Dione, Salif, "L’appel du Ndut ou l’initiation des garçons seereer", Dakar, Institut Fondamental d'Afrique Noire / Enda-Editions(2004) ISBN 92 9130 047 0
- Gravrand, Henry, "La civilisation sereer : Pangool", vol.2, Les Nouvelles Editions Africaines du Sénégal, (1990), ISBN 2-7236-1055-1
- Faye, Louis Diène, "Mort et Naissance Le Monde Sereer", Les Nouvelles Edition Africaines (1983), ISBN 2-7236-0868-9