Panamapapira
Denne artikkelen kan ha godt av ein språkvask |
Panamapapira (engelsk: Panama Papers), Panama-dokumenta, Panama-avsløringane eller Panama Papers-lekkasjen, er ei offentliggjering av omtrent 11,5 millionar dokument som vart leke ut frå advokatfirmaet Mossack Fonseca i Panama.[1][2] Dokumenta, som vart leke ut 3. april 2016, viste at advokatfirmaet hadde hjelpt ei stort mengd rike og kjende personar verda over i plassering av pengar og eigarskap i såkalla skatteparadis.[3] Dokumenta namngjev over 500 bankar, 214 000 verksemder og fleire statsoverhovud, politikarar og milliardærar, inkludert rundt 200 norske kundar.[4]
Dokumenta vart først leke ut av ein varslar til to journalistar, Bastian Obermayer og Frederik Obermaier i den tyske avisa Süddeutsche Zeitung.[5] Dei to journalistane delte seinare opplysningane med International Consortium of Investigative Journalist (ICIJ). Den 3. april 2016 vart saka offentleggjort samstundes i 109 aviser, online-medium og fjernsynsstasjonar i 76 land.[6] Det har ikkje vorte gjort kjent korleis dokumenta har vorte skaffa fram, men Mossack Fonseca har omtalt det som eit datainnbrot.[7]
Dokumenta har avslørt informasjon som har hjelpt til at éin statsminister sa opp stillinga si, og at Panama «har avgjort å innføra internasjonale skatterapporteringsstandarder».
Panama Papers-prosjektet fekk Pulitzer-prisen i 2017.[8]
Offentliggjeringa
endreInnhald
endreLekkasjen av 11,5 millionar dokument er frå det Panama-baserte advokatfirmaet Mossack Fonseca. Totalt 2,6 terabyte[9] data namngjev 140 selskap med tette band til offentlege styresmakter. Leiar i organisasjonen International Consortium of Investigative Journalist uttala at lekkasjen vil vera det største slaga skatteparadis-næringa nokon gong har teke med tanke på breidda av dokumenta.
Samarbeidande medieføretak
endreUnder granskinga av Panama Papers deltok fram til offentliggjeringa 376 journalistar i 109 medieorganisasjonar frå 76 land. Blant medieføretaka som samarbeidde var:
Afrika
endre- Senegal: Ouestaf News
Amerika
endre- Argentina: La Nación, Canal 13
- USA: The Miami Herald
Asia
endre- India: The Indian Express
- Japan: Asahi Shimbun
Midtausten
endre- Israel: Haaretz
Europa
endre- Tyskland: Süddeutsche Zeitung, WDR, NDR (Rechercheverbund NDR, WDR und Süddeutsche Zeitung)
- Austerrike: Falter, ORF
- Sveits: SonntagsZeitung
- Belgia: Le Soir
- Canada: CBC Radio One, Toronto Star
- Danmark: Politiken
- Frankrike: Le Monde, Premières Lignes
- Irland: The Irish Timest
- Italia: Espresso
- Nederland: Trouw, Het Financieele Dagblad
- Noreg: Aftenposten
- Polen: Gazeta Wyborcza
- Russland: Novaja Gaseta, Vedomosti
- Storbritannia: The Guardian, Panorama, BBC
- Spania: La Sexta, El Confidencial
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Panama-dokumentene» frå Wikipedia på bokmål, den 11. juni 2017.
Referansar
endre- ↑ The Reporter Timest.
- ↑ Avsløringane
- ↑ «Tidenes største journalistiske prosjekt avslører hvordan statsledere og politikere i hele verden gjemmer bort milliarder». Aftenposten.
- ↑ «Panama Papers». Aftenposten - Panama Papers.
- ↑ «Eine Quelle, 400 Journalisten (Seite 1)». www.ndr.de.
- ↑ «Panama Papers: Ein Netz für geheime Vermögen». tagesanzeiger.ch/.
- ↑ Advokatfirmaet hevdar Panama-avsløringene er straffbare
- ↑ «Panama Papers wins Pulitzer Prize».
- ↑ Om panama papers hos