Richard Arkwright

Sir Richard Arkwright (23. desember 1732–3. august 1792) var ein britisk oppfinnar og industrimann innan tekstilindustrien under den industrielle revolusjonen.

Richard Arkwright
Statsborgarskap	Kongeriket Storbritannia
Fødd	23. desember 1732 Preston
Død	3. august 1792 (59 år) Cromford
Yrke	ingeniør, gründer, oppfinnar
Språk	engelsk
Far	Thomas Arkwright
Mor	Ellen Hodgkinson
Ektefelle	Patience Holt, Margaret Biggins
Richard Arkwright på Commons

Liv og virke

Eit eksemplar av Arkwrights Water Frame laga i 1775.

Arkwright var fødd i Preston i Lancashire og verka opphavleg som barber og parykkmakar. Han hadde inga erfaring innan tekstilindustrien, men starta i 1764 konstruksjonen av den første maskinen sin, som han fekk patent på i 1769. Denne maskinen var driven av ei hestevandring, men i 1771 laga han i staden «Arkwrights water frame», ein spinnemaskin som var driven med vasskraft, og som produserte ein grov men sterk bomullstråd som passa som renning. I 1773 kunne ein for første gong veva einsfarga bomullstøy i rein bomull, kaliko, på maskin; tidlegare hadde ein nytta lin til renning. Bomullstøyproduksjonen blei den leiande industrien i Nord-England. Saman med kompanjongar oppretta og leia Arkwright fabrikkar, mellom anna i Nottingham, Cromford og Manchester, der maskiner utførte alle ledda i arbeidet frå karding til spinning. Arkwright var ein framgangsrik konstruktør, men henta ofte ideane til maskinane sine frå andre oppfinnarar. Etter juridiske tvistar blei patentrettane hans trekte tilbake.

Arkwright blei adla i 1786. Arkwright, Jedediah Strutt og Joseph Wright of Derby var framståande personar i Derby-regionen. Målaren Wright måla to portrett av dei andre som finst på Derby Museum and Art Gallery. Der kan ein sjå at Wright likte Strutt, men presenterte Arkwright som eit sjølvgodt menneske med stor mage.

Kjelder

• Denne artikkelen bygger på «Richard Arkwright» frå Wikipedia på svensk, den 21. desember 2019.