Skorpionar
Skorpionar (Scorpiones) er ei gruppe primitive edderkoppdyr som lever i varme strok over heile verda. Det er kjend om lag 1 200 nolevande artar, og dei kan finnast frå regnskog til ørkenar. Alle artane er rovdyr som fangar byttet sitt med ein giftpigg dei har på halen.[1]
| Skorpionar | |
 Keisarskorpion (Pandinus imperator) | |
| Systematikk | |
| Rike: | Dyr Animalia |
| Underrike: | Bilaterale dyr Bilateria |
| Infrarike: | Protostomia |
| Rekkje: | Leddyr Arthropoda |
| Underrekkje: | Chelicerata |
| Klasse: | Edderkoppdyr Arachnida |
| Orden: | Skorpionar Scorpiones Koch, 1837 |
Skildring
endreSkorpionar kan ha ei lengd frå 1,3 til omtrent 20 cm. Bakkroppen består av ein brei, fremre del og ein smalare, bakre del som endar i ein giftbrodd. Dei held halen med giftbrodden løfa i ein boge over kroppen. Med giftbrodden kan dei stikka insekt eller edderkoppar som dei drep og et, eller fiendar som angrip dei.[2]
Skoprionane har fire par bein med klør, og framfor desse eit par fleriledda munnføter (pedipalpar) med store klosakser, som dei held sitt byttet sitt fast med. Heilt framme sit to små, tangforma chelicerar, som riv byttet sund før dei mjuke delane blir sogne opp. Gifta er øyeblikkeleg drepande for dei fleste insekter, og er også døydeleg for fuglar og mange pattedyr, og nokre artar kan vera døydelege for menneske. Hjå desse er gifta ei nervegift som blant anna kan lamma andedrettsorgana.[2]
Skorpionar er asosiale, lyssky dyr som er i aktivitet om natta. Dei føder ungar som hoa ber på ryggen fram til dei har gått gjennom første hudskifte.[2]
Kjelder
endre- ↑ Brusca & Brusca: Invertebrates Sinauer Associates 2002
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «skorpioner». Store norske leksikon (på norsk). 8. mai 2019.
