Trebišnjica
Trebišnjica (serbisk Требишњица) er ei elv i Bosnia-Hercegovina, Montenegro og Kroatia. Ho renn 98 km på overflata og 187 km totalt både under og over bakken, og ho er ei av dei lengste elvane i verda i sitt slag.
| Trebišnjica | |||
| elv | |||
 | |||
| Land |  Bosnia-Hercegovina,  Montenegro  Kroatia
| ||
|---|---|---|---|
| Nedslagsfelt | 4 926 km² | ||
| Renn gjennom | Dubrovnik | ||
| Lengd | 187 km på overflata: 98 km | ||
| Kjelde | Frå to småelvar i fjella Lebršnik og Čemerno | ||
| Munning | Čapljina i Neretva, fleire små vrulje nær Slano i Kroatia, Trebišnjica ved Dubrovnik | ||
 Trebišnjica 42°42′45″N 18°20′51″E / 42.7125°N 18.3475°E | |||
| Wikimedia Commons: Trebišnjica | |||
Øvre del
endreElva renn gjennom eit karst-dominert (kalkstein) område, og Trebišnjica er eigentleg eit komplekst system av elvar både over og under bakken. Ho har sitt utspring i Bosnia-Hercegovina frå to småelvar i fjella Lebršnik og Čemerno:
- ei elv, kalla Mušnica, renn frå den austlege til den vestlege grensa av Gatačko Polje (Gackosletta). Ho renn gjennom innsjøen Klinje og forbi fleire busetnadar før ho forsvinn ned i bakken vest for fjellet Baba.
- den andre elva, kalla Gračanica, renn frå fjellet Čemerno og inn på Gatačko Polje før ho renn i hop med Mušnica nær Srđevići.
Elva dukkar opp igjen på Fatničko Polje (Fatnicasletta) med namnet Fatnička reka eit kort stykke, før ho går under jorda igjen.
Midtre del
endreEtter å ha gått under jorda i totalt 30 km strøymer fleire småelvar ut frå fjellet nær byen Bileća, og dei samlar seg saman til elva Trebišnjica. Elva renn sørover og er demma opp ved landsbyen Gornje Grnčarevo og den kunstige innsjøen Bilećasjøen. Den vestlege breidda av innsjøen høyrer til Montenegro.
Elva snur så vestover og inn på Trebinjsko polje (Trebinjesletta), og så inn i ein nytt lite reservoar. Elva held så fram sør for fjellet Bjelašnica og ut på Popovo Polje (Prestesletta), den største karstlsletta på Balkan. Her forsvinn ho ned i fleire hol i bakken.
Nedre del
endreVatnet frå Trebišnjica frå Popovo Polje kjem opp til overflata igjen som tre separate elvar:
- Fleire undergrunnselvar (kalla vrulje; kokande vatn) nær den vesle hamnebyen Slano i Kroatia, nordvest for Dubrovnik.
- Etter 20 km under bakken kjem Trebšinjica opp igjen som ei lita elv i den svære grotta nær Gruž, i vestlege delar av Dubrovnik. Elva vert her kalla Ombla (Umbla eller Dubrovačka rijeka; Dubrovnikelva). Ho er berre 4,2 km lang, men svært brei og kraftig (middelvassføringa er 24 m³/s). Fleire forstadar i Dubrovnik ligg langs denne delen av elva. Vatn frå elva har vore brukt i vassverk i Dubrovnik sidan 1437.
Det totale nedslagsfeltet til Trebšnjica er 4 926 km², der om lag 600 km² renn ut i Neretva gjennom Čapljina. Nedslagsfeltet til den sentrale og lengste delen av elva dekkjer 2 225 km².
Kjelder
endre- Mala Prosvetina Enciklopedija, Third edition (1985); Prosveta; ISBN 86-07-00001-2
- Jovan Đ. Marković (1990): Enciklopedijski geografski leksikon Jugoslavije; Svjetlost-Sarajevo; ISBN 86-01-02651-6
- Denne artikkelen bygger på «Trebišnjica River» frå Wikipedia på engelsk, den 20. februar.