Uncle Remus eller Onkel Remus er ein oppdikta forteljar og tittelfigur i ei samling afroamerikanske eventyr samla og gjenfortalde av Joel Chandler Harris i ei bok gjeven ut i 1881. Harris var journalist i Atlanta etter Reconstruction-tida etter den amerikanske borgarkrigen. Han gav ut sju Uncle Remus-bøker. Harris skreiv sogene for å skildra livet og slitet i Sørstatane, særleg på dei gamle slaveplantasjane der. Han gjorde dette ved å formidla eventyr han hadde høyrd gjennom rammeforteljingar i eit plantasjemiljø. Han skreiv sogene på ei dialektform som var hans tolking av den afroamerikanske dialekten i det såkalla Deep South på denne tida. Desse ramme- og stilvala gjorde at samlinga var kontroversiell.[1]

Uncle Remus

Old Plantation Play Song, frå Uncle Remus, His Songs and His Sayings: The Folk-Lore of the Old Plantation, 1881

Uncle Remus er ei samling dyrehistorier, songar og munnleg folklore samla frå afroamerikanarar frå Sørstatane. Mange av historiene er didaktiske, omtrent som i Æsops fablar og i sogene til Jean de La Fontaine. Uncle Remus er ein vennleg gammal fridd slave som opptrer som forteljar i sogene og slik gjev sogene vidare til barn rundt seg, lik ein tradisjonell afrikansk griot.

Sogene er skrivne på ein måte utvikla av Harris for å framstilla talemåten blant afroamerikanarar i Deep South. Uncle Remus-figuren er sett saman av forteljarar Harris var blitt kjend med under tida si på Turnwold-plantasjen. Harris meinte at dialektbruken var ein måte å gjera sogene meir effektfulle og autentiske.[2] På tida då verket blei gjeve ut fekk Harris lovord for evna si til å formidla den svarte plantasjedialekten.[3]

Br'er Rabbit (Brother Rabbit, eller Bror Kanin) er hovudpersonen i mange av forteljingane. Han er ein trickster-figur som liker å lura og laga vanskar for andre. Ofte er han sett opp mot Br'er Fox og Br'er Bear. I ei forteljing lager Br'er Fox ei dokke av tjøre og tek klede på henne. Når Br'er Rabbit kjem forbi snakkar han til denne figuren, kjend i sogene som ein tar baby. Br'er Rabbit blir fornærma av at figuren ikkje svarar, og slår han, men sit fast.[4]

Utgjevingar

endre
 
Uncle Remus and his deceitful jug frå 1881.

Harris samla seks band med Uncle Remus-soger mellom 1881 og 1907. Etter at han døydde i 1908 blei det gjeve ut tre bøker til posthumt.

  • Uncle Remus: His Songs and His Sayings (1881)
  • Nights with Uncle Remus (1883)
  • Uncle Remus and His Friends (1892)
  • The Tar Baby and Other Rhymes of Uncle Remus (1904)
  • Told by Uncle Remus: New Stories of the Old Plantation (1905)
  • Uncle Remus and Brer Rabbit (1907)
  • Uncle Remus and the Little Boy (1910)
  • Uncle Remus Returns (1918)
  • Seven Tales of Uncle Remus (1948)

I film og media

endre

Teikneseriar

endre

I 1902 laga Jean Mohr ein teikneserie på to sider av Uncle Remus-soger kalla Ole Br'er Rabbit for The North American.[5]

McClure Newspaper Syndicate hadde ei sundagsstripe om Br'er Rabbit teikna av J. M. Condé frå 24. juni til 7. oktober 1906.[6]

Ei anna sundagsstripe, Uncle Remus and His Tales of Br'er Rabbit frå King Features Syndicate, blei gjeven ut frå 14. oktober 1945 til 31. desember 1972, inspirert av Disney-stripa Silly Symphony.[7]

Film og fjernsyn

endre

Filmar

  • Walt Disney sin Song of the South (1946), ein kombinasjon av levande film og animasjon der James Baskett spelte Remus
  • Ralph Bakshi sin film Coonskin (1975), ein satire av Disney-filmane som flyttar Uncle Remus-sogene til Harlem i samtida og gjer narr av dei.

Fjernsyn

  • Rémusz bácsi meséi (1967) av Magyar Televízió
  • Brer Rabbit Tales (1991) av Emerald Hill Productions.

Musikk

endre

Uncle Remus opptrer mykje som ein bifigur i The Residents sin rockeopera Not Available, som dei spelte inn i 1974 og gav ut i 1978. Han gjev lite hjelpsame råd til hovudfiguren, som «Well, strangers have left on longer trains before».

«Uncle Remus» er ein song av Frank Zappa og George Duke frå Zappa-albumet Apostrophe (') frå 1974.[8]

Bob Dylan sitt episke dikt Last Thoughts on Woody Guthrie listar opp fleire folk ein gjerne ser til for håp og inspirasjon, og seier «that stuff ain't real». I eit vers av diktet seier han «And Uncle Remus can't tell you and neither can Santa Claus».[9][10]

Kjelder

endre
  1. Montenyohl, Eric (1986). «The Origins of Uncle Remus». Folklore Forum 18 (2): 136–167. 
  2. Jim, Korkis (2012). Who's afraid of the Song of the South? : and other forbidden Disney stories. Norman, Floyd. Orlando, Fla.: Theme Park Press. ISBN 978-0984341559. OCLC 823179800. 
  3. Clemens, Samuel L. (1883). «Chapter XLVII: 'Uncle Remus' and Mr. Cable». Life on the Mississippi. 
  4. «Uncle Remus: His Songs and His Sayings». Project Gutenberg. 1. august 2000. Henta 25. mai 2010. 
  5. Becattini, Alberto (2019). «Genesis and Early Development». American Funny Animal Comics in the 20th Century: Volume One. Seattle, Washington: Theme Park Press. s. 10–11. ISBN 978-1683901860. 
  6. Holtz, Allan (2012). American Newspaper Comics: An Encyclopedic Reference Guide. Ann Arbor: The University of Michigan Press. s. 83. ISBN 9780472117567. 
  7. «Disney's "Uncle Remus" strips». Hogan's Alley (16). 2009. Arkivert frå originalen 4. mars 2016. 
  8. Lowe, Kelly Fisher (2007). The Words and Music of Frank Zappa. Bison Books. s. 112. ISBN 978-0803260054. 
  9. «Last Thoughts On Woody Guthrie - The Official Bob Dylan Site». 
  10. «Not Available - Historical - The Residents». www.residents.com. Henta 11. august 2019. 

Bakgrunnsstoff

endre

Nettstader

endre