Vassgraut
Vassgraut er graut koka på vatn i staden for mjølk. Graut og flatbrød var dei to rettane som var historisk kvardagsmat i Noreg. Til kvardags vart grauten i dei fleste heimar koka på vatn. Vassgraut vart rekna som skral kost i høve til graut koka på mjølk. Det var ikkje uvanleg at tenestefolk måtte eta vassgraut, medan sjølfolket åt graut koka på mjølk.
Tillaging endre
Når vassgraut vart kokt over open eld, var det vanleg å bruke jarngryte og tvore. Først måtte vatnet, mange stader kalla mokket,[1] koke. Så dryste ein mjølet i med eine handa medan ein rørte med tvora. Dette skulle hindre at det vart klumpar i grauten. Ein måtte røre til ein var sikker på at alt mjølet var kokt. Då vart det heller ikkje mjølsmak av grauten. I tillegg til vanleg røring, kunne tvora haldast mellom båe handflatene og vert snurra rundt, medan ho vart ført rundt i grauten. Når grauten tok til å stivne, stampa ein med tvora. Då vart han og salta med grovsalt. Han var ferdig når tvora stod i grautgryta.
Skikkeleg kokt graut måtte ikkje få sprekker, skirne, når han kom i grautfatet. Det oppnådde ein med iherdig stamping.
Kjelder endre
- ↑ Selje info Ord og uttrukk M - O
- Marie Ryssdal: Om mat og matskikkar i Nordfjord i Årbok for Nordfjord 1987
- Selje info Ord og uttrykk