Vladislav II Jagello av Polen
Vladislav II Jagello[a] (ca. 1351-1434) var storhertug av Litauen og konge av Polen. Han var den siste heidenske herskaren av mellomalderske Litauen, og konverterte til kristendommen før han blei polsk konge.
| Vladislav II Jagello | |||
 | |||
| Storhertug av Litauen og konge av Polen | |||
| Regjeringstid | 1386-1434 | ||
|---|---|---|---|
| Polsk namn | Władysław II Jagiełło | ||
| Litauisk | Jogaila | ||
| Kviterussisk | Ягайла/Jahajła | ||
| Fødd | 1362 | ||
| Fødestad | Vilnius | ||
| Død | 1. juni 1434 | ||
| Dødsstad | Jagiellonian Gord | ||
| Gravstad | Wawel-katedralen | ||
| Føregangar | Jadwiga | ||
| Etterfølgjar | Władysław III | ||
| Gift med | Jadwiga, Anna av Celje, Elisabeth av Pilica, Sofia av Halshany | ||
| Gift med | St. Hedvig av Polen, Anna av Cilli, Elizabeth Granowska, Sophia of Halshany | ||
| Dynasti | Huset Jagello, Gediminid, Family of Algirdas | ||
| Far | Olgierd | ||
| Mor | Uliana av Tver | ||
| Born | Med Jadwiga av Polen: Elżbieta Bonifacja Med Anna av Celje: Jadwiga av Litauen Med Sofia av Halshany: Władysław III, Kasimir IV | ||
Jagello, seinare Vladislav, var son av storhertug Algirdas av Litauen og Uliana Aleksandrovna av Tver.
Han regjerte i Litauen frå 1377, først saman med onkelen Kęstutis. I 1386 konverterte han til kristendommen, gifta seg med den polske dronninga Jadwiga på elleve år, og blei krona til polsk konge under namnet Władysław Jagiełło (Vladislav Jagello). Han styrte Polen i 48 år og la grunnlaget for den polsk-litauiske unionen, som skulle vara i fleire hundreår.
Som konge av Polen gjekk Vladislav inn for ein nær allianse med Litauen mot Den tyske ordenen. Sigeren til desse allierte i slaget ved Tannenberg i 1410, og deretter den første freden i Toruń, sikra dei polske og litauiske grensene og markerte den polsk-litauiske alliansen som ei større europeisk makt. Styret til Vladislav II Jagello utvida dei polske grensene og er blitt sett på som byrjinga på den polske gullalderen. Han var også stamfar for Huset Jagello som regjerte i begge statane fram til 1572, og blei eitt av dei mest innflytelsesrike dynastia i Europa under mellomalderen.
Merknadar
endre- ↑ Det eigentlege namnet hans var Jogaila (Jagiełło/Jahajła) og døypenamnet var Wladislaus (polsk Władysław, men også Vladislaus, Ladislaus, Ladislas og Vladislav er registrert.
Kjelder
endre- Denne artikkelen bygger på «Vladislav II Jagello av Polen» frå Wikipedia på bokmål, den 29. mars 2009.